Bùn và chất thải tích tụ trong chu kỳ nuôi tôm có thể dẫn đến nhiều vấn đề, chẳng hạn như tăng nồng độ amoniac, oxy hòa tan thấp (DO) và suy giảm chất lượng nước nhanh chóng, nếu không được quản lý. Người sản xuất tôm yêu cầu quản lý tốt đáy ao để đảm bảo chất lượng nước tốt và sức khỏe tôm tối ưu.
Các nội dung chính
Sử dụng bạt lót đáy ao đúng cách
Lớp lót trong ao là một phần cơ sở hạ tầng rất hữu ích để đảm bảo an toàn sinh học mạnh mẽ trong các trang trại nuôi tôm. Ao đất có sự tương tác trực tiếp giữa nước và đất, có thể gây ra phản ứng thiếu oxy gây độc cho tôm. Sử dụng nhựa, polyethylene mật độ cao (HDPE) hoặc lớp lót bê tông sẽ ngăn ngừa những vấn đề này và giúp quản lý chất lượng nước cũng như đáy ao nuôi dễ dàng hơn. Trong khi các lớp lót bằng nhựa và HDPE có hiệu quả thì bê tông là lựa chọn tốt nhất để quản lý đáy.
Thiết kế ao nuôi hợp lý
Thiết kế ao khác nhau giữa các hình như chữ nhật, hình vuông và hình tròn. Hình dạng của ao có ảnh hưởng lớn đến dòng chảy của nước và sự tích tụ của phù sa. Mỗi hình dạng đều có ưu và nhược điểm, nhưng ao hình tròn và vuông được khuyến khích vì chúng lưu thông nước tốt hơn. Điều này khiến cho việc loại bỏ bùn đáy ao dễ dàng hơn.
Một điều quan trọng đáng được xem xét khác trong thiết kế ao là cấu trúc liên kết đáy. Một thiết kế đáy ao tốt sử dụng cống trung tâm để giảm lượng bùn lắng. Điều này đạt được bằng cách sử dụng trọng lực và dòng ly tâm do máy sục khí tạo ra để đẩy và tập trung các chất rắn lắng đọng ở trung tâm của ao. Bùn được thu gom sau đó được bơm hoặc xả qua hệ thống đường ống kết nối với cống trung tâm.
Đặt thiết bị sục khí trong ao thích hợp
Máy sục khí là công cụ quan trọng không chỉ cung cấp oxy mà còn giúp đẩy cặn bẩn xuống cống. Loại máy sục khí phổ biến nhất là cánh quạt. Có hai lưu ý chính khi sử dụng thiết bị sục khí: số lượng mỗi ao bạn cần và cách thiết lập chúng.
Mỗi ao cần một số lượng thiết bị sục khí nhất định để đảm bảo hỗ trợ oxy và thu gom bùn cát, nhưng điều này sẽ phụ thuộc vào kích thước ao và mật độ nuôi. Theo nguyên tắc chung, chúng tôi khuyên bạn nên đặt các thiết bị sục khí có tổng cộng 6 HP trong ao 1000 m² với mật độ thả 100 con/m².
Đối với việc đặt máy sục khí, cần đảm bảo che hết các mặt và các góc của ao để không để lại bùn. Có hai kiểu thiết kế chính: song song và chéo (xem hình minh họa bên dưới).
Trong cả hai cách, không nên bố trí song song vì nó sẽ để lại nhiều khoảng trống hoặc không có mái che. Với cách sắp xếp theo đường chéo, dòng nước được phân bổ trên diện tích rộng hơn, giảm thiểu đáng kể các điểm chết. Một nghiên cứu năm 2018 cho thấy cách sắp xếp theo đường chéo hiệu quả hơn trong việc đẩy bùn về phía khu vực trung tâm và tạo ra giá trị nồng độ oxy cao hơn so với cách sắp xếp song song.
Kiểm tra đáy ao thường xuyên
Khi chu kỳ sản xuất tiếp tục, điều quan trọng là phải biết chất lượng của bùn đáy để ngăn chặn các tác động tiêu cực của nó. Điều này có thể được thực hiện bằng cách lấy mẫu trầm tích tại chỗ và đo thể tích bùn và bốn thông số sau:
- Oxy hóa mạnh
- pH
- Tiềm năng hoạt động của Hydrogen Sulfide (pH2S)
- Nitơ amoni hòa tan (NH4-N sol.)
Việc lấy mẫu định kỳ phải được thực hiện giữa quá trình ủ khi bắt đầu hình thành bùn và khi kết thúc quá trình ủ, với ít nhất hai lần đánh giá mỗi chu kỳ. Điều này cũng nên được thực hiện nếu tôm chết, chất lượng nước thấp hoặc tôm chậm lớn.
Hút đáy theo phương pháp thủ công
Hút đáy hoặc làm sạch đáy thủ công luôn là cách tốt để duy trì chất lượng đáy tốt nhất. Chúng tôi khuyên bạn nên hút ao sau thời gian cho ăn tối hoặc khoảng ngày thứ 13. Nói chung, không có tần suất thiết lập cho việc tưới nước, vì nó phải phụ thuộc vào điều kiện ở đáy ao. Tuy nhiên, chúng tôi khuyên bạn nên làm điều đó một lần một ngày hoặc ít nhất hai lần một tuần. Có thể tiến hành hút vào mỗi buổi sáng trước lần cho ăn đầu tiên để loại bỏ thức ăn thừa, phân, xác hoặc tôm chết có thể có mặt.
Cân nhắc hóa chất và men vi sinh
Các sản phẩm hóa học và chế phẩm sinh học có thể được sử dụng để quản lý tác hại của chất thải hữu cơ dưới đáy ao nuôi. Sử dụng các sản phẩm này giúp quá trình phân hủy và tăng nồng độ oxy dưới đáy ao nuôi.
Kali pemanganat (KMnO4) là một lựa chọn tốt vì nó phân hủy bùn nhanh chóng. Tỷ lệ xử lý KMnO4 phụ thuộc vào điều kiện nước trong ao, quan trọng nhất là mức chất hữu cơ hoặc tải lượng hữu cơ. Chúng tôi khuyến nghị 2 ppm hoặc mg KMnO4.
Hydrogen peroxide (H2O2) cũng có lợi như một chất oxy hóa, phá vỡ và giải phóng oxy phân tử. Đối với 1mL H2O2 6%, khoảng 3mg/ L oxy hòa tan được cung cấp. Điều quan trọng cần lưu ý là mức độ an toàn của H2O2 như một nguồn oxy là 14,3 μL H2O2/ L.
Chế phẩm sinh học được biết đến với nhiều lợi ích trong nuôi tôm. Trong trường hợp này, áp dụng chế phẩm sinh học có thể cải thiện chất lượng bùn thông qua quá trình nitrat hóa, chuyển hóa amoniac thành nitrit và nitrat. Vi sinh xử lý đáy ao Microbe-Lift Aqua SA là chế phẩm sinh học giúp phân hủy giảm lượng bùn đáy, hạn chế sinh ra khí độc H2S, NH3. Từ đó cung cấp hệ vi sinh vật có lợi ức chế các vi sinh vật có hại trong bùn đáy rất hiệu quả.
Thiết lập bản đồ bùn
Sau khi kết thúc chu kỳ sản xuất và ao được thoát nước, một số khu vực nhất định cần được loại bỏ cặn hoặc bùn. Cho đến lúc đó, tốt nhất là lập bản đồ sự hình thành bùn để đánh giá. Một bức tranh đơn giản là đủ.
Để thực hiện việc lập bản đồ, chỉ cần vẽ ao theo một tỷ lệ cụ thể. Sau đó phủ bóng hoặc sơn vị trí của bùn. Tốt nhất nên phân biệt độ dày của từng vị trí. Bằng cách lập bản đồ sự hình thành bùn, chúng ta có thể hiểu chúng ở đâu và cơ sở hạ tầng tốt hơn có thể được triển khai như thế nào để quản lý chúng trong chu kỳ tiếp theo. Đây là một ví dụ đơn giản về bản đồ bùn:
___________________________
Với những chia sẻ trên Biogency tin rằng đã có thể giúp bạn nắm rõ hơn về những mẹo giúp cải thiện chất lượng đáy ao nuôi tôm. Để được tư vấn thêm về những giải pháp xử lý nước ao nuôi tôm bằng công nghệ sinh học, mời bạn liên hệ ngay với Biogency theo Hotline: 0909 538 514
Chịu trách nhiệm nội dung
Phó Giám Đốc - Đồng Thị Tú Anh