Kinh doanh nhà hàng ăn uống đang là một trong những lĩnh vực phát triển mạnh mẽ nhất hiện nay. Tuy nhiên, nhiều chủ đầu tư thường băn khoăn về việc có cần thực hiện thủ tục đăng ký hồ sơ môi trường hay không. Đây là câu hỏi quan trọng để đảm bảo tuân thủ pháp luật và tránh những rủi ro pháp lý không mong muốn. Vì thế, BIOGENCY sẽ cung cấp thông tin chi tiết về quy định pháp luật liên quan đến vấn đề này.
Nhà hàng ăn uống có cần đăng ký hồ sơ môi trường?
Đăng ký môi trường được hiểu là việc chủ dự án đầu tư, cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ thực hiện đăng ký về xả chất thải và biện pháp bảo vệ môi trường (BVMT) với cơ quan quản lý nhà nước. Về nguyên tắc, trừ trường hợp được miễn đăng ký hồ sơ môi trường, các dự án và cơ sở sản xuất kinh doanh dịch vụ đều phải đăng ký hồ sơ môi trường.
Nhằm đảm bảo quy định trên được tuân thủ nghiêm ngặt, các chế tài xử phạt cũng được nêu rõ trong nhiều văn bản, điển hình là Nghị định 45/2022/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực BVMT. Theo đó, dự án, cơ sở sản xuất kinh doanh dịch vụ thực hiện đăng ký môi trường không đúng quy định có nguy cơ bị xử phạt đến 30 triệu đồng với cá nhân và 60 triệu đồng với tổ chức.
Vậy nhà hàng ăn uống có cần đăng ký hồ sơ môi trường không? Theo Luật Bảo vệ môi trường 2020 và các nghị định hướng dẫn thi hành, việc nhà hàng ăn uống có cần đăng ký môi trường hay không phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Trong đó, các khía cạnh quan trọng nhất là diện tích xây dựng, tổng vốn đầu tư và mức độ phát sinh chất thải của cơ sở.

Nội dung và thời điểm đăng ký hồ sơ môi trường
Đối với các nhà hàng ăn uống thuộc diện phải đăng ký hồ sơ môi trường, việc nắm rõ nội dung và thời điểm thực hiện là vô cùng quan trọng để đảm bảo tuân thủ pháp luật.
Nội dung đăng ký hồ sơ môi trường
Hồ sơ đăng ký môi trường cho nhà hàng ăn uống bao gồm các nội dung chính sau:
Thông tin chung của dự án, cơ sở sản xuất, kinh doanh dịch vụ:
- Tên, địa chỉ cơ sở
- Thông tin của chủ sở hữu hoặc đại diện về pháp luật
- Quy mô, diện tích hoạt động
- Vị trí địa lý cụ thể
Loại hình sản xuất, kinh doanh và dịch vụ:
- Mô tả chi tiết các hoạt động kinh doanh dịch vụ ăn uống
- Công nghệ, công suất phục vụ
- Danh mục sản phẩm, dịch vụ mà cơ sở cung cấp
- Nguyên, nhiên liệu, hóa chất được dùng (nếu có)
Loại, khối lượng chất thải:
- Chất thải rắn sinh hoạt
- Nước thải từ hoạt động ăn uống
- Khí thải từ bếp nấu, hệ thống thông gió
- Ước tính khối lượng chất thải phát sinh hàng ngày
Phương pháp thu gom, xử lý và quản lý chất thải:
- Hệ thống thu gom chất thải rắn
- Hệ thống xử lý nước thải
- Biện pháp xử lý khí thải, mùi
- Kế hoạch thực hiện vận chuyển, xử lý chất thải
Cam kết thực hiện các công tác về BVMT:
- Cam kết tuân thủ các quy định pháp luật hiện hành về môi trường
- Biện pháp về giám sát và báo cáo định kỳ
- Kế hoạch khắc phục các sự cố về môi trường
Thời điểm phải tiến hành đăng ký hồ sơ môi trường
Thời điểm thực hiện đăng ký môi trường được quy định cụ thể như sau:
- Các dự án thuộc đối tượng phải đánh giá tác động môi trường: Việc đăng ký phải tiến hành trước khi vận hành chính thức. Thời điểm cụ thể là sau khi hoàn thành công trình xây dựng, lắp đặt thiết bị nhưng trước khi bắt đầu hoạt động kinh doanh.
- Các dự án không thuộc nhóm đối tượng phải đánh giá tác động môi trường:
+ Trước thời điểm được cấp giấy phép xây dựng.
+ Trước khi xả chất thải ra môi trường (với trường hợp không phải có giấy phép xây dựng)
Với cơ sở sản xuất kinh doanh dịch vụ hoạt động trước 01/01/2022: Các cơ sở có phát sinh chất thải phải thực hiện đăng ký trong vòng 24 tháng kể từ ngày 01/01/2022. Điều này có nghĩa là thời hạn cuối cùng là ngày 31/12/2023.
Cơ quan tiếp nhận hồ sơ
Hồ sơ đăng ký môi trường được nộp tại UBND cấp xã theo 3 hình thức là:
- Nộp trực tiếp tại UBND cấp xã nơi tiếp nhận hồ sơ.
- Gửi hồ sơ đăng ký môi trường qua đường bưu điện.
- Gửi đơn đăng ký môi trường điện tử thông qua cổng dịch vụ công trực tuyến.

Thời gian xử lý hồ sơ
Theo quy định, thời gian xử lý hồ sơ đăng ký môi trường không quá 30 ngày làm việc kể từ ngày nhận được hồ sơ hợp lệ. Trong trường hợp hồ sơ chưa đầy đủ, cơ quan tiếp nhận cần thông báo cho chủ cơ sở để bổ sung trong vòng 07 ngày làm việc.
Trường hợp nào được miễn đăng ký hồ sơ môi trường?
Pháp luật hiện hành quy định một số trường hợp cụ thể được miễn thực hiện thủ tục đăng ký hồ sơ môi trường, giúp giảm tải thủ tục hành chính cho các cơ sở quy mô nhỏ.
Các trường hợp miễn đăng ký theo quy mô chất thải
Dự án, cơ sở sản xuất kinh doanh dịch vụ không phát sinh chất thải hoặc chỉ phát sinh chất thải với khối lượng nhỏ và đáp ứng đồng thời tất cả các tiêu chí sau:
- Về chất thải nguy hại: Phát sinh thường xuyên chất thải nguy hại dưới 20kg/tháng, hoặc dưới 240kg/năm
- Về chất thải rắn công nghiệp thông thường: Phát sinh thường xuyên chất thải rắn công nghiệp thông thường phải xử lý dưới 100 kg/tháng, hoặc dưới 1.200 kg/năm.
- Về chất thải rắn sinh hoạt: Phát sinh chất thải rắn sinh hoạt dưới 300 kg/ngày
- Về nước thải và khí thải: Phát sinh nước thải dưới 05 m³/ngày, khí thải dưới 50 m³/giờ và được xử lý bằng công trình thiết bị xử lý tại chỗ hoặc quản lý theo quy định của chính quyền địa phương.
Các trường hợp miễn đăng ký không phụ thuộc khối lượng chất thải
Theo quy định của Luật Bảo vệ môi trường 2020 và Nghị định 08/2022/NĐ-CP (được sửa đổi bởi Nghị định 05/2025/NĐ-CP), các dự án và cơ sở sản xuất kinh doanh dịch vụ sau được miễn đăng ký hồ sơ môi trường không phụ thuộc vào khối lượng phát sinh chất thải:
Dự án thuộc bí mật nhà nước: Các dự án, cơ sở sản xuất kinh doanh dịch vụ thuộc bí mật nhà nước về quốc phòng, an ninh
Các hoạt động dịch vụ cụ thể:
- Hoạt động đào tạo nhân lực; hoạt động tư vấn, chuyển giao công nghệ, dạy nghề, đào tạo kỹ thuật, kỹ năng quản lý, cung cấp thông tin, tiếp thị, xúc tiến đầu tư, thương mại
- Sản xuất, trình chiếu, phát hành chương trình truyền hình; sản xuất phim điện ảnh, phim video; hoạt động truyền hình, hoạt động xuất bản âm nhạc và ghi âm
- Dịch vụ thương mại, buôn bán lưu động và không có địa điểm cố định
- Dịch vụ thương mại, buôn bán sản phẩm, hàng hóa tiêu dùng, đồ gia dụng có diện tích xây dựng nhỏ hơn 200 m²
- Dịch vụ ăn uống có diện tích xây dựng nhà hàng nhỏ hơn 200 m²
- Dịch vụ sửa chữa, bảo dưỡng đồ gia dụng theo quy mô cá nhân hoặc hộ gia đình
- Dịch vụ photocopy, truy cập internet và trò chơi điện tử
- Canh tác trên đất nông, lâm nghiệp, nuôi trồng thuỷ sản, chăn nuôi theo quy mô cá nhân hoặc hộ gia đình
- Trồng khảo nghiệm các loài thực vật với quy mô nhỏ hơn 01 ha
- Xây dựng nhà ở cho cá nhân, hộ gia đình
- Dự án, cơ sở nuôi trồng thủy sản trên biển, suối, sông, hồ chứa
Điểm quan trọng cần lưu ý cho nhà hàng ăn uống
Tiêu chí diện tích 200 m² là yếu tố quyết định: Đối với dịch vụ ăn uống, tiêu chí quan trọng nhất để xác định có phải đăng ký hồ sơ môi trường hay không là diện tích xây dựng của nhà hàng. Cụ thể:
- Nhà hàng có diện tích xây dựng dưới 200 m2: Được miễn hoàn toàn đăng ký hồ sơ môi trường và không phụ thuộc lượng chất thải phát sinh thực tế.
- Nhà hàng có diện tích xây dựng từ 200 m2 trở lên: Phải thực hiện đăng ký hồ sơ môi trường theo quy định.

Cách tính diện tích xây dựng: Diện tích xây dựng được tính là tổng diện tích sàn của tất cả các tầng trong công trình, bao gồm cả diện tích phục vụ trực tiếp cho hoạt động kinh doanh như bếp, nhà vệ sinh, kho, không gian tiếp khách.
Trách nhiệm của chủ cơ sở
Mặc dù được miễn đăng ký hồ sơ môi trường, các nhà hàng ăn uống vẫn có trách nhiệm:
- Tuân thủ quy định về BVMT khi hoạt động
- Thực hiện giải pháp nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường
- Phối hợp với chính quyền địa phương trong việc quản lý chất thải sinh hoạt
- Báo cáo khi có sự cố môi trường xảy ra
Khi hiểu rõ các quy định về đăng ký hồ sơ môi trường, chủ nhà hàng ăn uống sẽ yên tâm kinh doanh mà không lo vi phạm pháp luật. Đặc biệt, việc miễn đăng ký hồ sơ môi trường với các nhà hàng có diện tích dưới 200 m2 tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển kinh doanh. BIOGENCY khuyến khích các chủ đầu tư nên tham khảo ý kiến chuyên gia để đảm bảo tuân thủ đầy đủ các quy định pháp luật hiện hành.
>>> Xem thêm: Bể tách mỡ nhà hàng bị giảm hiệu suất xử lý, làm sao để giải quyết?


