Nuôi cá chình thương phẩm đang trở thành hướng phát triển kinh tế triển vọng với giá bán 400.000 – 500.000 đồng/kg. Tuy nhiên, nhiều người nuôi vẫn mắc phải những sai lầm cơ bản dẫn đến tỷ lệ tử vong cao và hiệu quả kinh tế thấp. Để thành công trong mô hình nuôi cá này, bà con nông dân cần tránh 7 sai lầm phổ biến được BIOGENCY liệt kê dưới đây.
Lựa chọn con giống không đạt chất lượng
Nguồn giống cá chình hiện nay chủ yếu được đánh bắt ngoài tự nhiên bằng nhiều cách khác nhau. Trong đó, phương pháp câu và xung điện ảnh hưởng lớn đến chất lượng cá chình giống. Cụ thể, cá được bắt theo hai cách này khi đem về nuôi có tỷ lệ tử vong lên đến 90 – 100%, nếu sống sót thì khả năng tăng trưởng rất chậm. Điều này gây ra thiệt hại kinh tế nghiêm trọng cho người nuôi.
Cách thực hiện đúng:
- Để nuôi cá chình thương phẩm đạt tỷ lệ sống cao, bà con nên chọn con giống cá kích thước đồng đều (lớn hơn hoặc bằng 100gr/con), vận động linh hoạt, màu sắc tươi sáng, không bị xây xát và mất nhớt.
- Trước khi thả, bà con phải sát trùng cá giống bằng dung dịch muối có nồng độ 2 – 3% trong 5 – 10 phút hoặc thuốc tím 10 – 20 g/m3 trong 15 – 30 phút. Điều này sẽ giúp loại trừ ký sinh trùng trên cá chình và sát trùng vết thương.
- Người nuôi cần theo dõi hoạt động và mức độ ăn mồi của cá để phòng trị bệnh kịp thời, loại bỏ những con bệnh, con yếu. Đặc biệt, bà con tuyệt đối không sử dụng những con có dấu hiệu bệnh làm con giống để nuôi cá chình thương phẩm.
Mức nước trong ao chưa phù hợp
Việc duy trì mức nước phù hợp là yếu tố quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng hô hấp và phát triển của cá chình. Trong khi đó, nhiều người nuôi thường hiểu lầm rằng nước càng sâu càng tốt.
Thực tế, cá chình là loài cá có thể hô hấp qua cả mang, da và ruột. Tuy nhiên, con đường hô hấp chính không phải bằng cách dựa vào mang hầu. Bởi vì cá chình không có cơ bong bóng nên không thể tự do trôi nổi trong nước. Khi mức nước quá sâu, cá phải bơi lên mặt nước để thở thường xuyên. Điều này sẽ tiêu tốn nhiều năng lượng và ảnh hưởng đến tốc độ tăng trưởng của cá.
Cách thực hiện đúng:
- Mức nước lấy vào trong ao từ 70-80 cm là phù hợp nhất cho cá chình phát triển tối ưu.
- Đối với nuôi cá chình thương phẩm trong bể xi măng, mực nước nuôi trong bể luôn duy trì 1 – 1,2 m. Thành bể cao hơn mức nước cao nhất 0,5 m, có gờ ngang 10cm sẽ giúp cá không thể vượt ra ngoài.
- Ngoài ra, bà con cần đảm bảo hàm lượng oxy hòa tan trong nước duy trì trên 2 mg/1 (5 mg/l là thích hợp cho sinh trưởng). Nếu chỉ số này vượt quá 12 mg/l thì cá dễ sinh ra bệnh bọt khí.
Không phân chia kích thước cá trong quá trình nuôi
Ở cá chình xảy ra hiện tượng dị hình giới tính, tức là con cái lớn hơn con đực. Trong cùng ao nuôi, cá lớn tranh mồi với cá bé. Do đó, nếu thức ăn cung cấp không đủ thì sẽ có hiện tượng cá ăn thịt nhau. Thực tế, nhiều chủ chăn nuôi lại có thói quen để cá giống có kích thước khác nhau chung một ao. Điều này sẽ dẫn đến tình trạng cạnh tranh thức ăn thiếu công bằng và làm giảm tỷ lệ sống của cá.
Cách thực hiện đúng:
- Cá giống chọn để nuôi phải có kích thước tương đối đồng đều. Trong quá trình nuôi cá chình thương phẩm, bà con phải phân loại lại kích cỡ lớn, bé để nuôi cho thích hợp. Thông thường, bà con nên phân loại khoảng 30 ngày 1 lần.
- Nếu cá lớn nhanh thì bà con có thể rút ngắn thời gian phân loại. Đặc biệt, trước khi phân loại 12 giờ, bà con không nên cho cá ăn. Sau 6 giờ hoàn tất việc phân loại, bà con có thể cho cá ăn lại như bình thường.
Bón phân bừa bãi làm ảnh hưởng chất lượng nước
Chình là loài cá thích sống trong môi trường nước chảy, sạch với hàm lượng oxy hòa tan >5 ppm. Việc bón phân bừa bãi cũng dễ làm hỏng chất lượng nước, gây bệnh cho cá. Trong khi đó, nhiều người nuôi lại sử dụng phân hữu cơ chưa ủ hoai hoàn toàn hoặc bón quá liều lượng, dẫn đến nước bị ô nhiễm, thiếu oxy và cá chình dễ mắc bệnh.
Cách thực hiện đúng:
- Thay vì bón phân bừa bãi, người nuôi nên chú trọng việc duy trì chất lượng nước ổn định. Cụ thể, nước nuôi cá chình thương phẩm cần đáp ứng các tiêu chuẩn như độ pH từ 6,5 – 7,2, oxy hòa tan 5 – 10 mg/l, nhiệt độ từ 25 – 28°C.
- Hằng ngày, bà con phải xi-phông đáy bể, hút bớt phân rác ở đáy để giảm lượng khí độc gây hại cho cá. Sau đó, bà con bổ sung nước mới với một lượng nước bằng 1/2 lượng nước trong bể.
- Ngoài ra, để duy trì môi trường nước ổn định, bà con cần thường xuyên định kỳ xử lý nước 1 tháng/lần cho bể bằng vikon 50 gr/100m3 nước hoặc thuốc tím 150 gr/100m3. Sau đó, bà con sử dụng Zeolite từ 500 – 100 gr/100m2 kết hợp cấy men vi sinh để ổn định môi trường.
Không che chắn bờ ao
Vì cá chình là loài cá có tập tính di cư nên sẽ có xu hướng tìm cách vượt khỏi ao nuôi. Dù vậy, nhiều người nuôi không chú ý đến việc che chắn bờ ao hoặc che chắn không đúng cách. Từ đó, cá có thể leo trèo và vượt qua những rào cản thấp, đặc biệt là vào những ngày mưa khi cá hoạt động mạnh. Điều này sẽ gây ra thiệt hại kinh tế nghiêm trọng cho chủ nuôi cá chình thương phẩm.
Cách thực hiện đúng:
- Bà con cần có giải pháp để ngăn cá vượt khỏi ao như chọn bờ ao cao hơn mặt nước ít nhất 60 cm, phần trên bờ ao từ 60-80 cm xây gạch hoặc có gờ lưới,…
- Đối với nuôi cá chình thương phẩm trong bể, chủ nuôi nên chọn bể xi măng có diện tích từ 10 m2 trở lên. Xung quanh tường và đáy bể phải được láng và có màu tối với độ sâu trên 1,5 m cvà có gờ ngang để ngăn cản cá vượt ra ngoài. Xem thêm: Quy trình kỹ thuật nuôi cá chình trong bể xi măng>>>
- Vì cá chình thích bóng tối, sợ ánh sáng nên ban ngày cá sẽ chui rúc trong hang, dưới đáy ao, nơi có ánh sáng yếu. Do đó, bà con cần bố trí mái che trên bể, che chắn xung quanh và có thể thả bèo khoảng một phần tư diện tích bể để ngăn chặn ánh nắng và giảm bức xạ.
Sử dụng thức ăn kém chất lượng, không đủ dinh dưỡng
Một số nông dân thường sử dụng cám, lúa mì, đậu tương, rau quả, cám gạo và chế độ ăn thực vật khác để nuôi cá chình thương phẩm. Điều này khiến cá chình thiếu dinh dưỡng, tăng trưởng chậm và thậm chí chết. Bởi vì, cá chình là loài cá ăn thịt, chủ yếu là tôm, cá con và động vật đáy nhỏ nên cần được bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng phù hợp vào thức ăn.
Cách thực hiện đúng:
- Với tập tính ăn tạp thiên về động vật, trong nuôi cá chình thương phẩm, thức ăn phải có tỷ lệ đạm trên 45%. Lúc này, vì thức ăn có tỷ lệ đạm cao, dễ hút ẩm và bị mốc nên bà con cần chú ý bảo quản tốt, đảm bảo thời gian bảo quản không quá 2 tháng từ ngày sản xuất.
- Cá chình rất thích ăn cá tạp nên nếu tìm được nguồn cá tạp ổn định và rẻ thì bà con có thể xay hoặc cắt khúc cá tạp và trộn vào thức ăn của cá chình.
- Mỗi ngày, bà con nên cho cá ăn 2 lần vào lúc 7 – 8 giờ sáng và 5 – 6 chiều. Thức ăn cho cá ăn phải bỏ vào sàng ăn để dễ kiểm tra khả năng bắt mồi của cá nhằm điều chỉnh lượng thức ăn phù hợp ở lần cho ăn tiếp theo. Với cá thương phẩm, lượng thức ăn khoảng 2 – 3% trọng lượng thân.
Thường xuyên thay đổi thức ăn
Cá chình có chế độ ăn cố định nên khi thay đổi đột ngột các loại thức ăn, cá sẽ rất khó khăn để thích ứng với thức ăn mới. Dù thế, nhiều chủ nuôi thường thay đổi loại thức ăn một cách bất ngờ mà bỏ qua quá trình chuyển đổi dần dần. Điều này dẫn đến tình trạng cá bị căng thẳng, bỏ ăn và suy giảm sức khỏe.
Cách thực hiện đúng:
- Khi thay thế các thức ăn mới, bà con cần trộn lẫn với các thức ăn ban đầu. Sau đó, bà con giảm dần tỷ lệ của thức ăn ban đầu và tăng tỷ lệ thức ăn mới, cho đến khi thay thế hoàn toàn.
- Quá trình chuyển đổi thức ăn nên diễn ra trong khoảng 7-10 ngày để cá có thời gian thích nghi. Trong giai đoạn chuyển đổi, bà con cần theo dõi sát tình trạng ăn uống của cá để điều chỉnh tỷ lệ trộn cho phù hợp.
- Ngoài ra, chủ nuôi cá chình thương phẩm nên sử dụng thức ăn tươi sống không ôi thiu, kết hợp với Vitamin C để tăng cường sức đề kháng cho cá. Điều này cũng giúp cá dễ thích nghi khi thay đổi thức ăn.
Nuôi cá chình thương phẩm thành công đòi hỏi người nông dân phải nắm vững kỹ thuật và tránh những sai lầm cơ bản. BIOGENCY hy vọng những kiến thức này sẽ giúp bà con nông dân đạt được hiệu quả kinh tế cao với mô hình nuôi cá mới này. Liên hệ HOTLINE 0909 538 514 để được tư vấn miễn phí.
>>> Xem thêm: Tổng hợp các bệnh thường gặp trên cá chình
