Các nhà nghiên cứu ước tính, 18% khí gây hiệu ứng nhà kính làm cho nhiệt độ trái đất tăng lên (biến đổi khí hậu toàn cầu) bắt nguồn từ chăn nuôi. Do đó bên cạnh chất thải thì bảo vệ môi trường không khí trong chăn nuôi cũng cần được quan tâm, chú trọng hơn nữa.
Ô nhiễm môi trường không khí trong chăn nuôi đang diễn ra ngày càng phức tạp
Việt Nam là một nước nông nghiệp với khoảng 70% dân số sống ở vùng nông thôn. Trong đó, chăn nuôi là ngành phát triển khá mạnh, tuy nhiên hiện ở nước ta chủ yếu vẫn là kinh doanh theo nông hộ nhỏ lẻ, thiếu quy hoạch, nhất là ở các vùng đông đúc, điều này dẫn đến vấn nạn ô nhiễm nghiêm trọng. Bên cạnh nguồn chất thải rắn khổng lồ thì ô nhiễm không khí cũng đang là vấn nạn cần sớm có biện pháp khắc phục để bảo vệ môi trường không khí trong chăn nuôi.
Theo tính toán thì hàng năm, đàn vật nuôi Việt Nam thải vào môi trường khoảng 73 triệu tấn chất thải rắn (phân khô, thức ăn thừa) và 25-30 triệu khối chất thải lỏng (phân lỏng, nước tiểu và nước rửa chuồng trại). Trong đó, khoảng 50% lượng chất thải rắn (36,5 triệu tấn), 80% chất thải lỏng (20-24 triệu m3) xả thẳng ra môi trường, hoặc sử dụng không qua xử lý sẽ gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng.
Khí thải từ chăn nuôi bị phân hủy yếm khí sinh ra các khí có mùi như Amoniac, Hydro Sulfua, Metan và các hợp chất lưu huỳnh. Các khí này không chỉ gây khó chịu cho người dân, mà còn làm giảm chất lượng môi trường không khí, gây hiệu ứng nhà kính và ảnh hưởng đến sự phát triển của cây trồng.
Ước tính một tấn phân chuồng tươi với cách quản lý, sử dụng như hiện nay sẽ phát thải vào không khí khoảng 0,24 tấn CO2 quy đổi thì với tổng khối chất thải nêu trên sẽ phát thải vào không khí 17,52 triệu tấn CO2. Các nhà nghiên cứu đã ước tính được rằng chăn nuôi gây ra 18% khí gây hiệu ứng nhà kính làm cho nhiệt độ trái đất tăng lên (biến đổi khí hậu toàn cầu), lớn hơn cả phần do giao thông vận tải gây ra.
Biện pháp bảo vệ môi trường không khí trong chăn nuôi
Để giảm thiểu tác động ô nhiễm và bảo vệ môi trường không khí trong chăn nuôi, trước hết và quan trọng nhất vẫn là các trang trại chăn nuôi tập trung phải xây dựng hệ thống xử lý chất thải theo đúng tiêu chuẩn môi trường. Các hộ nuôi nhỏ lẻ cần xây dựng hầm Biogas để thu gom và xử lý chất thải. Đồng thời hầm Biogas cũng giúp tái tạo nguồn năng lượng phục vụ đun nấu, thắp sáng hiệu quả.
Hiện nay, rất nhiều hộ nuôi nhỏ lẻ và các trại chăn nuôi đang xả thải trái phép ra môi trường khi chưa xử lý. Do đó cần rà soát kỹ, kiểm tra và xử lý nghiêm các trường hợp để răn đe.
Để tăng hiệu quả xử lý chất thải, cải thiện ô nhiễm và bảo vệ môi trường không khí trong chăn nuôi, các trang trại, hộ nuôi có thể áp dụng các cách sau:
Trồng cây xanh xung quanh trang trại chăn nuôi
Trồng cây xanh xung quanh trang trại, khu vực chăn nuôi là giải pháp bảo vệ môi trường không khí trong chăn nuôi hiệu quả và bền vững, tiết kiệm giúp lọc không khí, giảm khí thải và mùi hôi. Cây xanh sẽ thu giữ khí nhà kính, lưu trữ và giải phóng oxy trở lại không khí. Cây xanh cũng hỗ trợ lọc chất dinh dưỡng trong nước chảy tràn và nước ngầm, ngăn chặn hơn 80% nitơ và phốt pho xâm nhập vào các dòng nước lân cận thông qua quá trình hấp thụ của rễ cây hoặc giảm dòng chảy trên mặt đất.
Sử dụng đệm lót sinh học cho chuồng trại
Trong những năm trở lại đây mô hình sử dụng đệm lót sinh học (mùn cưa, trấu, thân cây ngô, lõi ngô nghiền nhỏ,…) trong chăn nuôi dần phổ biến. Việc sử dụng đệm lót sinh học mang lại nhiều lợi ích trong chăn nuôi, trong đó bao gồm việc cải thiện mùi hôi chuồng trại hiệu quả lại tiết kiệm. Theo đó, các nhóm vi khuẩn hoạt tính cao, phân giải mạnh các chất thải (phân và nước tiểu) chuyển hoá thành các chất vô hại, không có mùi.
Sử dụng vôi để khử mùi chăn nuôi
Đối với các trường hợp cần xử lý mùi hôi cấp thiết các hộ nuôi có thể tham khảo cách sử dụng vôi sống rải trên nền trang trại, khu vực nuôi. Vôi sống tác dụng với nước, khí cacbonic trở thành bột đá vôi giúp loại bỏ mùi hiệu quả. Tuy nhiên cách này không khuyến khích áp dụng thường xuyên vì có thể làm biến đổi tính chất đất.
Sử dụng chế phẩm sinh học khử mùi chăn nuôi
Đây là giải pháp giúp xử lý mùi hôi, bảo vệ môi trường không khí trong chăn nuôi cho hiệu quả bền vững, an toàn và tiết kiệm lại thân thiện. Đặc biệt hiện nay các sản phẩm men vi sinh ứng dụng công nghệ cao, cho hiệu quả sử dụng vượt trội gấp nhiều lần, điển hình là sản phẩm men vi sinh Microbe-Lift AF, đến từ thương hiệu men vi sinh hàng đầu Hoa Kỳ – Microbe-Lift.
Microbe-Lift AF giúp xử lý nhanh chóng các khí NH3, H2S, Mercaptan và độc tính liên quan, giảm mùi hôi chỉ trong vòng 15-30 phút sử dụng. Đồng thời sản phẩm thúc đẩy quá trình trao đổi chất bởi vi sinh vật, đẩy nhanh quá trình phân hủy chất thải trong chăn nuôi hiệu quả, tăng giá trị dinh dưỡng của phân hữu cơ, tăng năng suất chăn nuôi.
Sản phẩm Microbe-Lift AF dạng lỏng, kích hoạt nhanh, không cần ngâm ủ, liều lượng tuỳ thuộc vào quy mô trang trại, tính chất và đặc điểm từng khu vực. Đội ngũ chuyên gia BIOGENCY sẽ hướng dẫn tư vấn chi tiết cách sử dụng, liều lượng đạt hiệu quả và tối ưu chi phí nhất cho trang trại của bạn.
Như vậy có thể thấy, cùng với sự phát triển của ngành thì các khía cạnh ô nhiễm trong chăn nuôi cũng càng trở nên đa dạng và nghiêm trọng. Để bảo vệ môi trường không khí trong chăn nuôi đòi hỏi sự nỗ lực trong xử lý và quản lý chất thải từ hộ nuôi đến các trang trại tập trung. Để được hỗ trợ biện pháp xử lý sinh học chất thải chăn nuôi, vui lòng liên hệ BIOGENCY qua Hotline 0909 538 514.
>>> Xem thêm: Biện pháp xử lý chất thải trong chăn nuôi triệt để
