Công nghệ mới trong nuôi trồng thủy sản đang mở ra những bước tiến vượt bậc giúp tối ưu hóa quy trình sản xuất, nâng cao năng suất và bảo vệ môi trường. Trước sự phát triển không ngừng của ngành thủy sản, việc cập nhật và áp dụng những tiến bộ này là yếu tố then chốt để nâng cao hiệu quả sản xuất. Bà con hãy cùng BIOGENCY tìm hiểu ngay qua bài viết sau!
Ngày càng nhiều công nghệ mới trong nuôi trồng thuỷ sản
Trong bối cảnh ngành thủy sản đang đối mặt với những thách thức lớn như ô nhiễm môi trường, chi phí sản xuất gia tăng, việc ứng dụng công nghệ mới trong nuôi trồng thủy sản đã trở thành yếu tố then chốt giúp nâng cao năng suất, giảm chi phí. Những tiến bộ khoa học công nghệ không chỉ giúp ngành thủy sản phát triển bền vững mà còn mở ra cơ hội lớn cho các doanh nghiệp và người nuôi trong việc tối ưu hóa quy trình sản xuất, gia tăng lợi nhuận.
Hiện nay, nhiều công nghệ mới trong nuôi trồng thủy sản đã được nghiên cứu và ứng dụng thành công tại Việt Nam, điển hình như hệ thống nuôi tuần hoàn khép kín (RAS), công nghệ Biofloc. Những công nghệ này giúp giảm thiểu ô nhiễm môi trường, tiết kiệm nguồn nước và thức ăn đồng thời kiểm soát tốt hơn các yếu tố dịch bệnh. Đặc biệt, trong ngành nuôi tôm, các nghiên cứu đã tập trung vào việc cải thiện chất lượng con giống, ứng dụng công nghệ sinh học để tạo ra tôm bố mẹ sạch bệnh.
Ngoài ra, hàng loạt công nghệ mới cũng đã được triển khai trong lĩnh vực nuôi cá tra như sản xuất thức ăn chất lượng cao, công nghệ giết cá nhân đạo giúp nâng cao chất lượng thịt cá. Bên cạnh đó, các thiết bị và máy móc hiện đại cũng đang được tích cực ứng dụng để tự động hóa quy trình sản xuất, nâng cao hiệu quả và giảm chi phí lao động.
Tuy nhiên, dù đã đạt được nhiều thành tựu, việc chuyển giao và ứng dụng công nghệ mới trong thủy sản vẫn còn gặp nhiều khó khăn do hạn chế về nguồn vốn, nhân lực và khả năng tiếp cận công nghệ của các hộ nuôi nhỏ lẻ. Trong thời gian tới, để ngành thủy sản phát triển bền vững và nâng cao vị thế trên thị trường quốc tế, việc đẩy mạnh nghiên cứu cũng như áp dụng các giải pháp công nghệ tiên tiến một cách đồng bộ sẽ là yếu tố quan trọng.
Những xu hướng công nghệ mới trong nuôi trồng thuỷ sản
Việc áp dụng các tiến bộ khoa học không chỉ giúp nâng cao năng suất mà còn góp phần giảm thiểu rủi ro, tiết kiệm chi phí và bảo vệ môi trường. Tuy nhiên, để tận dụng tối đa lợi ích từ các công nghệ mới, các trang trại thủy sản cần có chiến lược triển khai phù hợp. Dưới đây là những giải pháp quan trọng giúp ngành thủy sản khai thác hiệu quả các xu hướng công nghệ mới trong nuôi trồng thủy sản.
Xu hướng ứng dụng công nghệ sinh học, phát triển bền vững
Công nghệ sinh học đang trở thành một trong những yếu tố quan trọng thúc đẩy sự phát triển bền vững của ngành nuôi trồng thủy sản. Một trong những ứng dụng nổi bật là cải tiến giống và chỉnh sửa gen nhằm tăng khả năng kháng bệnh và cải thiện tốc độ tăng trưởng của thủy sản.
Theo các nghiên cứu, việc áp dụng công nghệ CRISPR trong chỉnh sửa gen cá rô phi có thể giúp giảm 50% nguy cơ mắc bệnh viêm gan mủ đồng thời nâng cao năng suất từ 20-30%. Ngoài ra, sự phát triển của vắc-xin dạng ăn cũng giúp giảm thiểu việc sử dụng kháng sinh, góp phần bảo vệ môi trường.
Bên cạnh đó, xu hướng sử dụng thức ăn thay thế từ tảo, côn trùng và protein đơn bào đang được nhiều doanh nghiệp quan tâm nhằm giảm áp lực lên nguồn tài nguyên biển. Các loại thức ăn này không chỉ giúp tiết kiệm chi phí mà còn giảm đáng kể lượng khí thải carbon, góp phần xây dựng một ngành thủy sản bền vững hơn. Xem thêm: Nuôi tôm không hóa chất, kháng sinh, liệu có khả thi?>>>
Xu hướng ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) cho phân tích và dự báo
Sự phát triển của trí tuệ nhân tạo đang cách mạng hóa phương thức quản lý và vận hành các trang trại thủy sản. AI có khả năng thu thập và phân tích dữ liệu từ nhiều nguồn khác nhau, từ đó dự đoán năng suất, thời điểm thu hoạch tối ưu cũng như phát hiện sớm các vấn đề trong môi trường nước. Tại một số trang trại cá tra ở châu Á, ứng dụng AI đã giúp tăng năng suất lên 10% và giảm 15% tỷ lệ hao hụt do điều kiện môi trường không ổn định.
Ngoài ra, AI còn hỗ trợ nhận diện bệnh qua hình ảnh, giúp phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường trên cá, tôm nhằm hỗ trợ người nuôi can thiệp kịp thời, giảm thiểu tổn thất và nâng cao hiệu quả kinh tế. Bên cạnh đó, công nghệ blockchain cũng đang được áp dụng để minh bạch hóa chuỗi cung ứng, giúp người tiêu dùng có thể truy xuất nguồn gốc sản phẩm, nâng cao giá trị và tính cạnh tranh của thủy sản Việt Nam trên thị trường quốc tế.
Xu hướng ứng dụng công nghệ IoT trong quản lý nuôi trồng
Công nghệ Internet vạn vật (IoT) là một công nghệ mới trong nuôi trồng thủy sản, đóng vai trò quan trọng trong việc tối ưu hóa quy trình. Các hệ thống cảm biến thông minh được lắp đặt trong ao nuôi có thể đo lường liên tục các thông số quan trọng như nhiệt độ, độ pH, nồng độ oxy hòa tan (DO) và gửi cảnh báo ngay khi phát hiện bất thường. Một trang trại nuôi tôm tại Việt Nam đã tiết kiệm được 25% chi phí sản xuất nhờ hệ thống cảm biến tự động phát hiện tình trạng thiếu oxy và điều chỉnh kịp thời.
Bên cạnh đó, các hệ thống tự động hóa như robot cho ăn và máy sục khí thông minh không chỉ giúp giảm chi phí lao động mà còn cải thiện năng suất đáng kể. Các nghiên cứu cho thấy việc ứng dụng tự động hóa giúp tăng sản lượng lên đến 25% và giảm chi phí vận hành khoảng 20%.
Ngoài ra, phần mềm quản lý tích hợp đang ngày càng phổ biến giúp người nuôi kiểm soát toàn bộ hoạt động trang trại thông qua một giao diện duy nhất. Nhờ vào dữ liệu thu thập từ các thiết bị IoT, phần mềm có thể phân tích hiệu suất, dự đoán sản lượng, tối ưu hóa lịch trình thu hoạch và đưa ra khuyến nghị nhằm nâng cao hiệu quả kinh doanh.
Ứng dụng công nghệ mới trong nuôi trồng thuỷ sản và những hứa hẹn đầy đột phá
Những công nghệ mới trong nuôi trồng thủy sản đã được ứng dụng và hứa hẹn mang lại những bước tiến vượt bậc trong sản xuất và quản lý. Với sự phát triển mạnh mẽ của khoa học kỹ thuật, các công nghệ mới trong nuôi trồng thủy sản đã không chỉ giúp gia tăng sản lượng mà còn cải thiện chất lượng sản phẩm, tối ưu hóa chi phí vận hành và giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường.
Công nghệ mới trong nuôi trồng thủy sản đã giúp ngành nuôi trồng thủy sản thay đổi đáng kể, từ phương thức quản lý ao nuôi đến cách thức chăm sóc và bảo vệ nguồn lợi thủy sản. Trong số đó, một số công nghệ mới trong nuôi trồng thủy sản tiêu biểu đang tạo ra những đột phá mạnh mẽ gồm:
- Công nghệ IoT và tự động hóa: Internet vạn vật (IoT) kết hợp với các hệ thống tự động hóa giúp người nuôi dễ dàng giám sát và điều chỉnh các thông số môi trường ao nuôi theo thời gian thực. Các thiết bị cảm biến thông minh có thể đo lường nhiệt độ, độ pH, hàm lượng oxy hòa tan, từ đó giúp tối ưu hóa quy trình nuôi.
- Công nghệ lồng bè HDPE – giải pháp bền vững trên biển: Việc chuyển từ lồng bè truyền thống sang lồng bè làm từ nhựa HDPE (High Density Polyethylene) đã giúp cải thiện đáng kể khả năng chống chịu trước điều kiện thời tiết khắc nghiệt. Không chỉ có độ bền cao, vật liệu này còn giúp giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường biển, đồng thời giảm rủi ro hư hỏng do bão.
- Hệ thống nuôi trồng thủy sản tuần hoàn (RAS): Đây là một giải pháp tiên tiến giúp tái sử dụng nước và giảm thiểu ô nhiễm môi trường. Nhờ vào hệ thống lọc và xử lý nước hiện đại, mô hình này cho phép duy trì chất lượng nước ổn định, giảm thiểu sự lây lan dịch bệnh đồng thời tiết kiệm đáng kể nguồn tài nguyên nước.
- Công nghệ gen và cải tiến giống thủy sản: Những tiến bộ trong công nghệ sinh học đã giúp cải thiện chất lượng giống thủy sản thông qua kỹ thuật chọn lọc và chỉnh sửa gen. Các giống cá, tôm được cải tiến có khả năng kháng bệnh tốt hơn, sinh trưởng nhanh hơn và thích nghi tốt với điều kiện môi trường. Điển hình như ứng dụng công nghệ CRISPR để chỉnh sửa gen đã giúp giảm đáng kể tỷ lệ nhiễm bệnh trong nhiều loài thủy sản.
Nhìn chung, sự kết hợp giữa giải pháp quản lý thông minh và công nghệ mới trong nuôi trồng thủy sản đã bước sang một giai đoạn phát triển mới. Với những đột phá này, không chỉ người nuôi mà cả thị trường tiêu dùng toàn cầu cũng sẽ được hưởng lợi từ những sản phẩm thủy sản chất lượng cao, an toàn và bền vững hơn.
>>> Xem thêm: Xu hướng kết hợp nuôi trồng thuỷ sản và du lịch trong năm 2025
