Mô hình tôm và lúa không chỉ mang lại thu nhập cao, ổn định mà còn là sự lựa chọn tốt nhất cho những vùng chịu nhiều tác động của biến đổi khí hậu. “Nuôi tôm ôm cây lúa” là mô hình đầu tiên được áp dụng ở Đồng bằng sông Cửu Long. Một số chuyên gia cho rằng, những gì hiệu quả trên thực tế cần khuyến nghị phát triển và nhân rộng các mô hình sản xuất tôm, lúa thích ứng với biến đổi khí hậu trên cơ sở ứng dụng công nghệ, góp phần nâng cao chất lượng tôm nuôi, tăng thu nhập và phát triển đời sống của người dân.
Tăng thu nhập gấp 2 – 3 lần nhờ “Lúa tôm”
Những năm gần đây, ông Phan Văn Triệu (62 tuổi), một trong 113 xã viên của HTX lúa tôm Thạnh Phú (xã An Rèn, huyện Thạnh Phú, tỉnh Bến Tre), chia sẻ rằng thu nhập gia đình tăng gấp 2-3 lần so với trước đây, nhờ sản xuất lúa và mô hình tôm, mặc dù diện tích làm canh tác không hề tăng.
Anh Triệu cho biết: “Nếu trước đây tôi chỉ làm một việc thì nay tôi có thể kết hợp cả hai bằng cách luân canh 11 công. Mỗi năm từ tháng 7 đến tháng 11, tôi phải mất khoảng 7 công để gieo cấy giống lúa Đài Thơm 8. Sau khi thu hoạch lúa, tôi tiếp tục xả nước, thả tôm cua, cứ xoay vòng luân phiên. Vậy mà có ăn!”.
Cách đó không xa, ông Phan Văn Chí cho biết vừa thu hoạch hơn 1,6 tấn lúa trên khu đất rộng 4.500m2 và bán cho HTX lúa tôm Thạnh Phú với giá 8.300 đồng/kg. Ông Chí chia sẻ: “Sống bằng nghề trồng lúa cả đời nhưng gần đây mới ăn nên làm ra nhờ mô hình kết hợp lúa tôm. Trước đây làm ra hạt lúa đã khó, tới lúc bán càng khó khăn hơn vì bị thương lái ép giá. Một phần phải phơi thật khô mới có người mua”
Theo ông Chí, theo phương thức sản xuất “thuận tiện”, lúa được gieo khi trời mưa, sau đó được bổ sung nước để có thể nuôi tôm càng xanh, cua,… Nhờ thức ăn từ ruộng mà tôm, cua lớn lên nhanh chóng. Lúa không sử dụng hóa chất nên sản phẩm gạo đảm bảo sạch khi đến tay người dùng. Sau khi trỗ xong tiếp tục bổ sung nước để thả nuôi vụ tôm sú, tiếp tục sản xuất lúa luân canh đến khi có mưa.
Hiệu quả cao gấp 2-3 lần so với phương pháp truyền thống trước đây. “Từ khi áp dụng phương pháp xen canh lúa với tôm, cua …, thu nhập của gia đình tôi tăng lên gấp đôi, trồng lúa thành công thì tôm thu nhập tăng gấp 3, mỗi năm thu nhập hơn 100 triệu trên 8 công ruộng”, ông Chí cho biết thêm.
Theo Ủy ban nhân dân Thạnh Phú, huyện có khoảng 6.000 ha sản xuất lúa và tôm. Năm 2016, Cục Sở hữu trí tuệ đã cấp giấy chứng nhận nhãn hiệu tập thể “Gạo sạch Thạnh Phú” đến 17 hộ gia đình thuộc HTX gạo Thạnh Phú tại thị trấn An Nhơn.
Năm 2017, HTX lúa tôm Thạnh Phú được thành lập để sản xuất lúa sạch, đồng thời ký kết hợp đồng tiêu thụ với các doanh nghiệp và tập trung xây dựng thương hiệu Gạo sạch Thạch Phú và tiến vào các thị trường lớn.
“Mô hình tôm – lúa mang lại hiệu quả cao và bền vững cho nông dân vùng ven biển Thạnh Phú, lợi nhuận của mô hình tôm – lúa đạt 70 – 80 triệu đồng/ha/năm, có thể coi là rất phù hợp với môi trường biến đổi khí hậu hiện nay ”, ông Đào Công Thương, chủ tịch Ủy ban nhân dân quận Thạnh Phú cho biết.
Áp dụng công nghệ để nâng cao hiệu quả
Cũng đang phát triển mạnh mô hình tôm và lúa, nhiều nông dân ở Kiên Giang có thể tìm hiểu các thông số về độ mặn, pH, oxy,… chỉ bằng một vài thao tác trên điện thoại thông minh. Các chỉ số đều ở mức phù hợp để nông dân có thể dẫn nước vào ruộng của họ.
Trước đó, các cán bộ của Trường Đại học Cần Thơ đã đến đây lắp đặt máy quan trắc kênh mương và tư vấn kỹ thuật làm thế nào để tối đa hóa lợi nhuận trong nuôi tôm và trồng lúa.
Ông Danh Na – nông dân thôn Bào Láng (xã Nam Thái) chia sẻ: nuôi tôm theo kiểu “nuôi đại” 4 năm liên tục nên lãi không nhiều, khoảng 50 – 60 triệu đồng/ha/năm là hết đát. Tuy nhiên, bắt đầu từ năm thứ 5, theo dõi chỉ số độ mặn và các yếu tố môi trường khác với sự hỗ trợ của cán bộ kỹ thuật Trường Đại học Cần Thơ, đặc biệt là sử dụng công nghệ ao nuôi (tôm được nuôi đến kích cỡ nhất định rồi thả vào ruộng), ông Na cho hay, lợi nhuận hàng năm của ông đã vượt quá 100 triệu đồng/ha.
Ông Na chia sẻ: “Mùa nước mặn, người nuôi tôm sú, mùa mưa thì nuôi tôm càng kết hợp trồng lúa. Ngay cả khi đang ở Hà Nội, tôi vẫn có thể mở điện thoại thông minh ra để xem chỉ số độ mặn, độ pH để nói với người nhà là có nên lấy nước vào ruộng tôm hay không”.
Lão nông ấp Rẫy Mới – ông Trần Văn Tôm cho biết, trước đây người dân dùng kinh nghiệm đẩy nước vào ruộng nên có lúc trúng, có lúc hụt. Nhờ việc lắp đặt các trạm quan trắc, người nuôi có thể có được hình dung rất chính xác về độ mặn và các chỉ tiêu môi trường khác để đưa nước vào ruộng, đảm bảo tôm không bị sốc, ốm đau và hoạt động nuôi tôm của họ đạt hiệu quả. Ông Tôm cho hay: “Nhờ sự hỗ trợ của Trường Đại học Cần Thơ, mỗi năm chúng tôi lãi 130 triệu đồng/ha, so với trước đây chỉ có chục triệu đồng.”
Phó trưởng Phòng NN&PTNT huyện An Biên – Ông Võ Thi Nhanh cho biết, thực tế cho thấy, trong bối cảnh biến đổi khí hậu hiện nay, mô hình chăn nuôi chuyên canh không thể so với nuôi đa canh. Mô hình đa canh với lúa – tôm sẽ giúp cân bằng các yếu tố môi trường và giúp cả lúa và tôm phát triển tốt. Tuy nhiên, vấn đề còn lại là làm thế nào để huy động được càng nhiều người tham gia HTX càng tốt, vì đây là hướng đi bền vững, vừa tạo điều kiện hợp tác kinh doanh, vừa tiết kiệm chi phí cho nông dân khi không đi qua thương lái.
Ông Nhanh cho biết: “Đến nay, cả vùng chỉ có 27 HTX, với diện tích khoảng 3.000 ha, chiếm tỷ trọng nhỏ so với 20.000 ha lúa và tôm trong vùng.”
_____________________
Phía trên là những chia sẻ được Biogency tham khảo từ Báo Tuổi Trẻ – Mong rằng có thể giúp bà con dễ dàng ứng dụng và kết hợp mô hình Lúa – Tôm trong vụ nuôi của mình. Ngoài ra, để được tư vấn thêm về cách xử lý nước ao nuôi tôm bằng công nghệ sinh học, xin hãy liên hệ ngay với Biogency theo Hotline: 0909 538 514
Chịu trách nhiệm nội dung
Phó Giám Đốc - Đồng Thị Tú Anh
