Sau quá trình xử lý nước thải, để đạt tiêu chuẩn xả thải thì còn 1 sản phẩm phụ khác mà hệ thống tách ra được, đó chính là bùn cặn. Thông thường, bùn cặn có đặc tính phụ thuộc nhiều vào tính chất nước thải đầu vào trong mỗi mỗi hệ thống xử lý nước thải. Trong bài viết này, chúng ta cùng tìm hiểu xem đặc tính và cách xử lý bùn cặn sau quá trình xử lý nước thải là như thế nào nhé!
Các nội dung chính
Tìm hiểu về đặc tính bùn cặn
Nguồn bùn cặn trong từng giai đoạn xử lý nước thải
Bùn cặn trong hệ thống xử lý thường xuất hiện ở một số giai đoạn như:
+ Lọc qua màng để giữ các chất rắn lớn ở lại
+ Lắng thô (lắng cát) tách các hạt rắn thô như cát, gạch đá, cặn bã công nghiệp,…
+ Kết tủa sơ cấp (L1) để tách cặn và váng hữu cơ
+ Các loại bể sinh học như bể Aerotank, bể UASB, bể SBR,… tạo ra chất rắn lơ lửng – sản phẩm của quá trình chuyển hóa chất hữu cơ của vi sinh vật
+ Lắng thứ cấp (L2) để tách bùn hoạt tính
Phân loại
Bùn cặn được chia thành 3 nhóm: bùn cặn vô cơ, bùn cặn hữu cơ và bùn cặn hỗn hợp (chứa các hợp chất vô cơ và hữu cơ).
Việc sử dụng bùn thải cũng là phương pháp xử lý được ưa chuộng hiện nay. Nhưng không phải tất cả loại bùn đều được tái sử dụng. Sử dụng bùn hoạt tính, bản chất của bùn là các vi sinh vật có lợi, không chứa muối kim loại, các chất hóa học quá mức và các chất độc khác, bùn này có thể được tái sử dụng làm phân trộn hoặc bổ sung cho quá trình xử lý nước thải mới ở giai đoạn khởi động hệ thống xây dựng . Ngoài ra, bùn hoạt tính của một số nhà máy chứa nhiều hợp chất hữu cơ khó phân hủy, rất khó khăn trong việc xử lý
Tính chất
Đặc trưng của bùn cặn là hàm lượng chất khô (g/l hoặc %), chất hữu cơ hoặc hàm lượng tro (dựa trên trọng lượng chất khô), thành phần nguyên tố rắn, độ nhớt, thành phần kích thước hạt lơ lửng, v.v.
– Bùn cặn thường là dạng huyền phù khó lọc
Khả năng lọc cụ thể của bùn nước thải dao động trong một phạm vi rộng. Khả năng lọc cụ thể của bùn hoạt tính tươi là từ 72.10 ^ 10 đến 7860.10 ^ 10 cm / g. Đây là chỉ tiêu quyết định đến việc lựa chọn phương pháp xử lý bùn.
Trong bùn cặn, nước tự do chiếm 60-65%, nước liên kết từ 30-35%. Nước tự do có thể dễ dàng tách khỏi bùn cặn, còn đối với chất liên kết nước-độ ẩm, chất keo liên kết nước và chất hấp thụ thì khó tách hơn.
– Thành phần của bùn cặn rất phức tạp
Bùn cặn khi lắng chứa nhiều chất hữu cơ và dinh dưỡng, có thể dùng làm phân bón rất tốt. Nhưng nó chứa nhiều chất hữu cơ, dễ sinh ra mùi hôi, khét gây ô nhiễm môi trường không khí. Chứa nhiều loại vi sinh, kể cả vi khuẩn gây bệnh với độ ẩm cao.
Phương pháp xử lý bùn cặn sau quá trình xử lý nước thải
Mục đích của phương pháp xử lý bùn cặn là giúp ổn định lượng bùn trong hệ thống, loại bỏ các chất hữu cơ dễ hỏng, tại tạo/thu gom bùn khô để dễ vận chuyển và sử dụng cho mục đích khác.
Tách nước sơ bộ
Quá trình tách nước là để giảm hàm lượng nước trong bùn cặn, người ta thường sử dụng phương pháp lọc chân không và làm khô bằng sân phơi cát. Để chuẩn bị cho quá trình này, người ta thường thực hiện quá trình điều hòa bùn cặn trước khi lọc.
Giảm độ ẩm bùn, ổn định công đoạn xử lý tiếp theo để bớt giảm khối lượng xây dựng công trình xử lý và hạn chế sử dụng hóa chất trong quá trình này. Tuy nhiên, nếu hàm lượng nước bị giảm quá nhiều, bùn khô sẽ được hình thành và các điều kiện xử lý và ổn định bùn cặn sẽ khó khăn.
Ổn định bùn cặn
Đây là quá trình phân hủy sinh hóa các chất hữu cơ trong bùn cặn xảy ra trong điều kiện kỵ khí hoặc hiếu khí.
Quá trình ổn định bùn cặn nhằm mục đích phân hủy các chất hữu cơ dễ phân hủy thành CO2, CH4 và H2O. Giảm các vấn đề về mùi hoặc loại bỏ sự thối rữa của bùn. Quá trình còn có tác dụng giảm số lượng vi khuẩn gây bệnh và giảm thể tích bùn cặn trong hệ thống. Quá trình ổn định bùn có thể được thực hiện bằng các phương pháp hóa học, nhiệt học hoặc sinh học.
Tiền xử lý bùn cặn
Hai phương pháp tiền xử lý bùn cặn như sau:
- Xử lý sơ bộ bùn bằng hóa chất: một quá trình làm đông tụ các hạt phân tán dạng keo mịn. Các bông cặn lớn được hình thành, phá hủy và thay đổi liên kết của nước. Thay đổi cấu trúc của bùn cặn và khả năng nhả nước của bùn. Hóa chất thường dùng là: vôi sống, sắt vitriol FeCl3, vitriol, và các loại polyme khác.
- Xử lý sơ bộ bùn cặn không qua xử lý hóa học: gia nhiệt, lắng cặn, keo tụ điện hóa, sấy khô, v.v.
___________________________
Ngoài xử lý nước thải đạt chuẩn thì việc xử lý bùn cặn triệt để cũng vô cùng quan trọng đối với mỗi hệ thống xử lý nước thải hiện nay. Mong rằng qua bài viết này có thể giúp bạn có thêm được những hiểu biết mới về đặc tính của bùn cặn và cách xử lý chúng sau quá trình xử lý nước thải. Để được tư vấn thêm về các phương pháp xử lý nước thải bằng công nghệ sinh học, xin hãy liên hệ ngay đến đội ngũ kỹ thuật viên chuyên nghiệp của Biogency theo Hotline: 0909 538 514
Chịu trách nhiệm nội dung
Phó Giám Đốc - Đồng Thị Tú Anh
