Trong hệ thống xử lý nước thải, hồ sự cố nước thải đóng vai trò như một thành phần quan trọng nhằm đảm bảo an toàn cho môi trường và hạn chế rủi ro khi xảy ra các sự cố bất ngờ. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ hồ này là gì, mục đích sử dụng ra sao và phải tuân thủ những quy định nào trong quá trình thiết kế. Trong bài viết dưới đây, BIOGENCY sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn vấn đề này.
Hồ sự cố nước thải là gì?
Hồ sự cố nước thải là một công trình phụ trợ trong hệ thống xử lý nước thải, có chức năng tạm thời lưu trữ nước thải trong trường hợp xảy ra sự cố như: tràn tải hệ thống, mất điện, hư hỏng thiết bị, hoặc sự cố môi trường bất ngờ. Mục tiêu chính của hồ sự cố là ngăn không cho nước thải chưa xử lý hoặc xử lý chưa đạt chuẩn xả trực tiếp ra môi trường.
Thông thường, hồ sự cố được thiết kế với thể tích đủ lớn để chứa lượng nước thải phát sinh trong một khoảng thời gian nhất định, tùy thuộc vào quy mô của hệ thống và mức độ rủi ro tiềm ẩn. Sau khi sự cố được khắc phục, nước thải trong hồ sẽ được bơm trở lại hệ thống để tiếp tục xử lý đạt chuẩn.
Những quy định cần biết về hồ sự cố nước thải
Việc xây dựng và vận hành hồ sự cố nước thải không chỉ là giải pháp kỹ thuật mang tính phòng ngừa mà còn là yêu cầu bắt buộc theo quy định pháp luật về bảo vệ môi trường. Để đảm bảo tuân thủ và tránh các vi phạm nghiêm trọng, doanh nghiệp cần nắm rõ những quy định pháp lý cụ thể dưới đây.
Yêu cầu về quản lý nước thải và chất thải rắn
Hệ thống thu gom nước thải và chất thải rắn cần được thiết kế tách biệt hoàn toàn với nước mưa nhằm tránh nguy cơ pha trộn gây ô nhiễm. Bên cạnh đó, các cơ sở kinh doanh phải lắp đặt hệ thống quan trắc nước thải tự động liên tục. Hệ thống bao gồm cảm biến, thiết bị lấy mẫu và camera giám sát. Đồng thời kết nối dữ liệu trực tuyến đến cơ quan quản lý nhà nước để theo dõi và kiểm soát chất lượng môi trường.
Yêu cầu về quản lý chất thải và phế liệu
Theo Nghị định 40/2019/NĐ-CP, các doanh nghiệp có phát sinh lượng chất thải lớn cần xây dựng kế hoạch quản lý rõ ràng. Trong đó bao gồm cả thông tin về vị trí, quy mô và dung tích của hồ sự cố. Hồ này không chỉ phục vụ lưu trữ nước thải tạm thời mà còn đóng vai trò như một phần trong phương án phòng ngừa và ứng phó sự cố môi trường tổng thể của cơ sở.
Yêu cầu kỹ thuật và thiết kế hồ sự cố
Việc thiết kế và xây dựng hồ sự cố cần tuân thủ nghiêm ngặt các yêu cầu kỹ thuật do Bộ Tài nguyên và Môi trường ban hành. Cụ thể, với hệ thống xử lý nước thải có công suất từ 50 m³/ngày đêm trở lên, bắt buộc phải có hồ hoặc bể dự phòng để chứa nước thải khi xảy ra sự cố.
Dung tích hồ phải đủ chứa tối thiểu lượng nước thải phát sinh trong vòng 1 đến 3 ngày tùy theo quy mô: 2 ngày với công suất từ 500 m3/ngày đêm và 3 ngày với công suất từ 5.000 m3/ngày đêm trở lên. Hồ sự cố nước thải phải được xây dựng kiên cố, chống thấm hoàn toàn, có khả năng thu hồi và xử lý nước thải sau khi sự cố được khắc phục. Đặc biệt, hồ không được kết hợp với các hồ điều hòa hoặc thoát nước mưa, nhằm đảm bảo chức năng phòng ngừa sự cố riêng biệt và hiệu quả.
Yêu cầu cụ thể tại các khu công nghiệp
Đối với các khu công nghiệp, quy định về hồ sự cố càng chặt chẽ hơn. Nếu khu công nghiệp đã có hệ thống xử lý và phòng ngừa sự cố chung, hồ sự cố cần có dung tích tối thiểu bằng 1,5 lần lưu lượng nước thải tối đa mỗi ngày.
Trường hợp chưa có hệ thống chung, các doanh nghiệp trong khu phải xây dựng hồ với dung tích gấp đôi lưu lượng nước thải phát sinh. Ngoài ra, các hồ này phải được hoàn thiện trước thời điểm quy định và được thể hiện rõ trong báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) của từng doanh nghiệp.
Thách thức khi xây dựng hồ sự cố nước thải
Việc xây dựng hồ sự cố nước thải, dù cần thiết và bắt buộc theo quy định pháp luật, vẫn còn đối mặt với nhiều thách thức lớn trong thực tiễn triển khai. Một trong những khó khăn đầu tiên là việc xác định chính xác lưu lượng nước thải và nồng độ ô nhiễm. Nếu tính toán không đúng, hồ có thể không đủ dung tích để chứa nước thải khi xảy ra sự cố. Đặc biệt trong các ngành có hàm lượng ô nhiễm cao như khai thác khoáng sản, hóa chất hay chế biến thực phẩm.
Tiếp theo, khâu thiết kế và thi công hồ sự cố cũng gặp nhiều phức tạp. Các thông số kỹ thuật, bản vẽ thiết kế, phương án thi công cần phải được thực hiện bởi đội ngũ chuyên môn cao và có kinh nghiệm. Trong thực tế, không ít dự án sử dụng công nghệ lạc hậu, thiếu dữ liệu thực tế hoặc thiết kế sơ sài, dẫn đến hồ xây xong không đảm bảo chức năng phòng ngừa như mong muốn. Điều này sẽ gây lãng phí chi phí, tiềm ẩn nguy cơ ô nhiễm môi trường nghiêm trọng nếu xảy ra rò rỉ hay tràn nước thải.
Một thách thức khác là việc vận hành và bảo trì hồ sự cố. Hệ thống này cần được giám sát thường xuyên, bảo trì định kỳ và trang bị đầy đủ thiết bị như bơm, van, cảm biến quan trắc… Tuy nhiên, nhiều cơ sở chưa có đội ngũ kỹ thuật đủ năng lực, dẫn đến việc hồ không hoạt động hiệu quả trong tình huống cần thiết. Thêm vào đó, nếu không tuân thủ đúng các quy chuẩn kỹ thuật môi trường, đặc biệt là các chỉ số như BOD, COD, kim loại nặng trong nước thải, hồ sự cố có thể không được cấp phép hoặc bị xử phạt do vi phạm quy định xả thải.
Như vậy, hồ sự cố nước thải là một hạng mục kỹ thuật quan trọng và là yêu cầu bắt buộc nhằm đảm bảo an toàn môi trường và tuân thủ pháp luật. Việc hiểu rõ về hồ sẽ sẽ giúp doanh nghiệp chủ động phòng ngừa rủi ro, hạn chế ô nhiễm và nâng cao hiệu quả quản lý nước thải. Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào về xử lý nước thải nói chung và sản phẩm men vi sinh trong xử lý nước thải nói riêng, bạn có thể liên hệ BIOGENCY qua HOTLINE 0909 538 514 để được hỗ trợ nhé!
>>> Xem thêm: Cách xử lý các vấn đề thường gặp khi vận hành HTXLNT
