Lượng dầu mỡ trong nước thải là một trong những chỉ số đánh giá mức độ ô nhiễm, đã được quy định cụ thể nhằm tránh những ảnh hưởng xấu đến môi trường, hệ sinh thái cũng như đe doạ sức khoẻ con người.
2 loại dầu mỡ chính trong nước thải
Trong nước thải, dầu mỡ thường được chia thành hai loại chính dựa trên nguồn gốc và đặc tính, đó là:
Mỡ
- Nguồn gốc: Có nguồn gốc từ động vật và dầu thực vật (FOG – Fats, Oils, and Grease), thường là sản phẩm của nhà bếp và sinh ra từ quá trình chế biến thực phẩm.
- Đặc điểm: Dễ phân hủy trong tự nhiên, thường tồn tại ở dạng nhũ tương hoặc nổi trên bề mặt nước thải.
- Tác hại: Gây mùi hôi thối khó chịu, sử dụng oxy trong nước, ảnh hưởng đến hệ sinh thái dưới nước, gây tắc nghẽn hệ thống thoát nước, giảm hiệu quả xử lý của hệ thống.
Dầu
- Nguồn gốc: Tổng hợp các Hydrocacbon sinh ra từ quá trình chưng cất dầu mỏ.
- Đặc điểm: Khó phân hủy trong tự nhiên, chứa nhiều hợp chất độc hại.
- Tác hại: Nếu không xử lý đúng cách sẽ gây ô nhiễm lâu dài cho nguồn nước, đất, ảnh hưởng đến các sinh vật thủy sinh. Dầu mỡ tích tụ trong cơ thể động vật, ảnh hưởng đến sức khỏe con người khi sử dụng nguồn nước ô nhiễm và có thể gây cháy nổ.
Quy định về lượng dầu mỡ trong nước thải
Theo quy định hiện hành, nước thải chứa dầu mỡ vượt mức cho phép buộc phải xử lý trước khi thải ra môi trường. Dưới đây là quy định cụ thể áp dụng với nước thải công nghiệp và sinh hoạt.
Quy định về lượng dầu mỡ trong nước thải công nghiệp
Theo QCVN 40:2011/BTNMT về nước thải công nghiệp, lượng dầu tối đa trong nước thải công nghiệp không được vượt quá 10 mg/lít.
Quy định này áp dụng cho nước thải từ các cơ sở sản xuất, dịch vụ công nghiệp, nhà máy xử lý nước thải tập trung có đấu nối nước thải của cơ sở công nghiệp.
Lưu ý: Các quy định trên chỉ là mức cho phép tối đa, khuyến khích các doanh nghiệp và cơ sở sản xuất nỗ lực giảm thiểu lượng dầu mỡ trong nước thải xuống mức thấp nhất có thể.
Quy định về lượng dầu mỡ trong nước thải sinh hoạt
Theo QCVN 14:2008/BTNMT về nước thải sinh hoạt, lượng mỡ tối đa trong nước thải sinh hoạt không được vượt quá 20 mg/lít.
Quy định này áp dụng cho các loại hình cơ sở sau:
- Khách sạn, nhà nghỉ.
- Trụ sở cơ quan, văn phòng, trường học, cơ sở nghiên cứu.
- Cửa hàng bách hóa, siêu thị.
- Chợ.
- Nhà hàng ăn uống, cửa hàng thực phẩm.
- Cơ sở sản xuất, các doanh trại lực lượng vũ trang.
- Khu chung cư, khu dân cư.
Một số cách xử lý lượng dầu mỡ trong nước thải
Để đảm bảo tuân thủ các quy định môi trường và duy trì hệ thống thoát nước vận hành ổn định, cần áp dụng các giải pháp xử lý lượng dầu mỡ trong nước thải phù hợp.
Tùy vào quy mô, đặc tính nước thải và mục tiêu xử lý, có thể lựa chọn từ những phương pháp cơ học đơn giản như bể tách mỡ, đến công nghệ tuyển nổi, hấp phụ hay kết hợp xử lý sinh học.
Dưới đây là tổng hợp một số cách được sử dụng phổ biến hiện nay.
Phương pháp xử lý cơ học
Đây là phương pháp phổ biến nhất, tận dụng nguyên lý tỷ trọng dầu mỡ nhẹ hơn nước để tách ra khỏi dòng chảy. Công trình sử dụng là bẫy mỡ, bể tách dầu mỡ, thường sử dụng trong các nhà hàng, khách sạn, bếp ăn tập thể,… giúp loại bỏ đáng kể lượng dầu mỡ trong nước thải trước khi chảy vào hệ thống thoát nước chung.
Ưu điểm:
- Thiết kế đơn giản, dễ thực hiện.
- Chi phí đầu tư thấp.
- Hiệu quả tách mỡ cao.
Hạn chế:
- Không xử lý được lượng dầu mỡ trong nước thải ở dạng nhũ tương (dầu mỡ đã hoà tan và phân tán mịn trong nước thải).
- Dễ phát sinh mùi hôi nếu không vệ sinh định kỳ.
- Cần không gian lắp đặt bể tương đối lớn.
Phương pháp xử lý hóa học
Sử dụng hoá chất tẩy rửa dầu mỡ là cách cho hiệu quả cao và nhanh chóng, phù hợp với nước thải có hàm lượng dầu mỡ cao, khó tách. Các hoá chất sử dụng như PAC, phèn nhôm, NaOH, H2SO4, Oil Splitter, Demulsifier, D-Limonene,… Chúng sẽ phá vỡ nhũ tương dầu mỡ, liên kết thành bông cặn lớn, sau đó lắng và được loại bỏ ra khỏi nước.
Hiện nay phương pháp xử lý hoá học không còn được ưa chuộng như trước, không chỉ vì chi phí vận hành cao, cần người có chuyên môn cao mà còn vì hóa chất tiềm ẩn nhiều mối nguy hại cho con người và hệ sinh thái. Do đó, phương hoá hoá học không được khuyến khích sử dụng.
Phương pháp xử lý sinh học
Phương pháp xử lý sinh học ứng dụng cơ chế phân huỷ của vi sinh để xử lý dầu mỡ, chất béo. Với những ưu điểm vượt trội, phương pháp này ngày càng nhiều doanh nghiệp và cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống tin dùng:
- Hiệu quả loại bỏ dầu mỡ bền vững.
- Dễ dàng sử dụng.
- An toàn cho người và môi trường.
- Hạn chế phát sinh mùi hôi.
- Hệ thống sử dụng lâu dài nên ít tốn chi phí bảo trì.
- Hệ thống hạn chế hình thành bùn thải và ít xảy ra sự cố tắc nghẽn.
Men vi sinh xử lý dầu mỡ trong nước thải được ưa chuộng ở nhiều hệ thống là Microbe-Lift DGTT, với những ưu điểm nổi bật:
- Sản phẩm chứa các chủng vi sinh hoạt tính cao, Bacillus Subtilis, Bacillus Megaterium, Bacillus Circulans, phân hủy chất béo, dầu và mỡ (FOG), hóa lỏng FOG một cách nhanh chóng, giúp chống tắc nghẽn đường ống, giảm mùi hôi đáng kể.
- Microbe-Lift DGTT tồn tại ở dạng lỏng, kích hoạt nhanh, không cần ngâm ủ, đặc biệt an toàn cho người và thân thiện môi trường.
- Sản phẩm không ảnh hưởng đến vật liệu đường ống nước
- Sử dụng liều lượng nhỏ chia đều, hiệu quả bền vững, tránh tình trạng tắc nghẽn tái đi tái lại nhiều lần, tiết kiệm chi phí lâu dài.
Tuỳ thuộc vào tình trạng, lượng dầu mỡ trong nước thải mà liều lượng sử dụng sẽ khác nhau. Đội ngũ BIOGENCY sẽ hỗ trợ tư vấn chi tiết liều lượng cũng như cách sử dụng men vi sinh để đạt hiệu quả tối ưu nhất.
BIOGENCY là thương hiệu thuộc Công ty TNHH Đất Hợp, đơn vị phân phối chính hãng sản phẩm men vi sinh Microbe-Lift ở Việt Nam. Đồng thời, BIOGENCY cung cấp giải pháp xử lý nước thải bằng phương pháp sinh học. Liên hệ BIOGENCY qua Hotline 0909 538 514 để được hỗ trợ tư vấn miễn phí!
>>> Xem thêm: Có nên sử dụng hóa chất xử lý dầu mỡ không?
