Sụp tảo khi mưa lớn có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khoẻ và năng suất của vật nuôi. Chính vì vậy, trong quá trình nuôi trồng thuỷ sản, bà con cần thường xuyên quan sát để sớm nhận diện được hiện tượng sụp tảo, có phương án khắc phục kịp thời, giảm thiểu thiệt hại.
Vì sao sụp tảo thường xảy ra trong trời mưa lớn?
Sụp tảo là hiện tượng tảo trong ao chết đồng loạt trong thời gian ngắn, tiềm ẩn rất nhiều mối nguy hại với tôm, cá. Nguyên nhân sụp tảo thường xảy ra khi mưa lớn kéo dài (đầu hoặc giữa mùa mưa) có thể kể đến như:
Trời mưa làm ánh sáng hạn chế, tảo giảm khả năng quang hợp
Tảo cần ánh sáng để quang hợp, những ngày mưa kéo dài, mây dày thì cường độ ánh sáng yếu, quá trình quang hợp giảm, lượng oxy hòa tan trong ao giảm mạnh, nhất là vào ban đêm, mật độ tảo vì thế cũng giảm.
Độ mặn và độ pH thay đổi đột ngột
Nước mưa có độ pH thấp (5 đến 5,5), không chứa muối. Do đó, khi nước mưa trút xuống ao càng nhiều thì nước ao càng loãng, độ pH, kiềm và độ mặn của ao sẽ thay đổi đột ngột, gây sốc cho hệ tảo. Một số loại tảo nhạy cảm như tảo lam, tảo khuê, tảo silic,… sẽ giảm khả năng quang hợp, thậm chí là chết hàng loạt
Chất hữu cơ và khí độc tích tụ
Mưa lớn kéo dài là cơ hội để chất hữu cơ và khí độc tích tụ trong ao, làm tảo ức chế phát triển, chết hàng loạt. Khi tảo chết hàng loạt, xác tảo phân huỷ nhanh, tiêu tốn oxy, sinh khí độc làm môi trường ao càng xấu, tảo càng khó phục hồi.
Thiếu hụt vi khoáng cần thiết cho tảo quang hợp
Mưa làm nước ao loãng, thiếu hụt vi khoáng quan trọng như sắt, magie, silic (những nguyên tố quan trọng cho sự sinh trưởng và quang hợp của tảo) khiến tảo dễ yếu và chết dần, dẫn đến hiện tượng sụp tảo.
5 dấu hiệu hàng đầu nhận biết sụp tảo khi mưa lớn
Nhận diện sớm hiện tượng sụp tảo khi mưa lớn sẽ giúp bà con kịp thời xử lý, giảm tác động xấu đến vật nuôi, giảm thiệt hại vụ nuôi. Dưới đây là các dấu hiệu nhận diện sụp tảo khi mưa lớn:
Màu nước thay đổi bất thường
Dấu hiệu dễ thấy nhất chính là màu ao thay đổi bất thường từ xanh sang trắng sữa, xám đục, vàng xám. Bởi màu nước ao chủ yếu do số lượng và loại tảo đang phát triển chiếm ưu thế, mật độ tảo càng dày thì màu nước ao sẽ càng đậm.
Các màu ao thường thấy và loại tảo đang phát triển mạnh:
- Ao màu xanh rêu, xanh lá: Tảo lục phát triển mạnh
- Ao màu xanh đậm hơi đục: Tảo lam phát triển mạnh
- Ao có màu vàng nâu: Tảo khuê phát triển mạnh
>>> Xem thêm: Màu nước như thế nào là tốt cho ao tôm
Độ trong của ao tăng nhanh
Bên cạnh màu ao thì bà con cần quan sát độ trong của ao. Nếu thấy độ trong tăng nhanh chính là dấu hiệu của hiện tượng sụp tảo. Bởi khi tảo chết, xác tảo sẽ lắng xuống đáy hoặc phân huỷ nên màu nước sẽ nhạt, nhìn trong hơn.
Ao có mùi lạ (tanh, chua, trứng thối)
Khi ao sụp tảo, xác tảo phân hủy tạo ra mùi hôi tanh, mùi bùn chua, càng để lâu mùi càng nặng và nồng, từ mùi thanh có thể chuyển sang mùi trứng thối, tệ hơn là mùi khai của NH3. Mùi nồng nhất vào thời điểm sáng sớm hoặc khi khuấy đáy ao.
Tôm cá nổi đầu, kém ăn hoặc bỏ ăn
Tảo chết làm giảm oxy hòa tan đột ngột khiến tôm, cá thiếu oxy, dễ nổi đầu vào ban đêm, kém ăn hoặc bỏ ăn. Không chỉ có oxy, khi tảo sập, các yếu tố môi trường khác cũng thay đổi, tôm cá lại là loài nhạy cảm với biến động môi trường, dễ dẫn đến tình trạng chán, bỏ ăn, bơi lờ đờ, chết rải rác.
Các chỉ số môi trường thay đổi đột ngột
Ao sụp tảo sẽ làm thay đổi các chỉ số môi trường ao (pH giảm, độ kiềm giảm, độ trong tăng, khí độc tăng, DO giảm). Chẳng hạn khi đo DO (oxy hòa tan) vào sáng sớm cho kết quả thấp, thậm chí dưới 2 mg/L.
Khi quan sát dưới kính hiển vi, tảo không còn xuất hiện hoặc mật độ giảm đột ngột so với ngày trước đó.
Một số biện pháp phòng ngừa sụp tảo khi mưa lớn
Sụp tảo là hiện tượng đáng lo ngại trong quá trình nuôi trồng thuỷ sản. Bởi nó gây ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của tôm, tôm dễ mắc bệnh, thậm chí có thể làm tôm chết hàng loạt, gây thiệt hại nặng nề. Do vậy, bà con cần có phương án chủ động phòng ngừa hiện tượng sụp tảo mỗi khi mưa lớn kéo dài.
Dưới đây là một vài biện pháp điển hình:
Thường xuyên theo dõi màu nước và mật độ tảo
Mỗi ngày bà con nên quan sát màu nước và mật độ tảo vào buổi sáng (8-9h) hoặc chiều mát (16-17h) khi ánh sáng ổn định. Bà con nên chụp lại để so sánh màu nước ổn định của những ngày trước đó, nếu thấy thay đổi màu nhanh sang vàng chanh, xám đục hay nước trong hơn hẳn thì khả năng cao là lời cảnh báo của sụp tảo.
Nếu được, bà con nên dùng đĩa Secchi để đo độ trong, lấy mẫu nước ao, để lắng, lấy phân nước trên quan sát bằng kính hiển vi, đếm số lượng tế bào để ước lượng mật độ. Đồng thời kết hợp đo chỉ số môi trường ao để có dự báo chính xác nhất.
Tăng cường sục khí và diệt khuẩn hữu cơ
Chạy quạt nước, sục khí liên tục vào những ngày mưa lớn là cách hiệu quả để phòng ngừa sụp tảo. Bà con có thể dùng vôi dolomite, vôi sống hoặc men vi sinh xử lý nền đáy để hạn chế phát sinh khí độc gây hại cho tôm, cá.
Ổn định môi trường ao nuôi
Các chỉ số môi trường ao cần được duy trì ở mức ổn định như pH cần dao động từ 7.8 đến 8.2, tránh để ph dao động quá 0.5 đơn vị/ngày.
Bổ sung các khoáng chất để tảo phục hồi sau mưa
Bổ sung khoáng (CaCO3, Dolomite, Zeolite…) để ổn định hệ đệm, giảm dao động pH ngày-đêm, phục hồi tảo sau mưa. Nếu nước ao nhạt dần, bà con có thể sử dụng chế phẩm gây màu an toàn như mật đường, phân DAP liều thấp để bổ sung.
Định kỳ bổ sung chế phẩm sinh học
Để ổn định hệ sinh thái nước ao nuôi thì bà con cần tăng cường hệ vi sinh có lợi bằng cách bổ sung chế phẩm sinh học, điển hình là men vi sinh Microbe-Lift AQUA C. Sản phẩm chứa đến 13 chủng vi sinh vật hoạt tính mạnh sẽ mang lại hiệu quả vượt trội gấp 5-10 lần vi sinh thông thường. Sử dụng sản phẩm định kỳ giúp đảm bảo màu nước ao và môi trường ao thuận lợi cho cá, tôm phát triển khoẻ mạnh.
Sụp tảo khi mưa lớn là hiện tượng đáng lo ngại, bà con cần có phương án phòng ngừa, xử lý kịp thời để tránh hậu quả nặng nề xảy ra. Để được tư vấn chi tiết hơn về hướng dẫn nuôi tôm an toàn sinh học, bà con vui lòng liên hệ ngay HOTLINE 0909 538 514, đội ngũ BIOGENCY sẵn sàng hỗ trợ.
>>> Xem thêm: Cách diệt tảo nhanh, hiệu quả trong nuôi tôm
