Nước thải rỉ rác được hình thành từ rác thải nên loại nước thải này rất độc hại, chứa nhiều chất ô nhiễm như nitơ, amoniac, kim loại nặng, vi khuẩn, vi trùng gây bệnh, BOD, COD cao,… gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. Nếu ngấm vào đất sẽ gây ô nhiễm nghiêm trọng nguồn nước ngầm, nếu chảy ra kênh rạch sẽ hủy hoại môi trường nước trong khu vực. Bài viết này hãy cùng Biogency tìm hiểu xem thành phần nước thải rỉ rác gồm những yếu tố nào mà chúng lại nguy hại đến vậy!
Các nội dung chính
Nguồn gốc của nước thải rỉ rác
Nước thải rỉ rác được hình thành trong quá trình chôn lấp rác, có sẵn độ ẩm nên dễ dàng hình thành nước thải trong thời gian dài không xử lý. Hơn nữa do nước mưa ngấm trong lòng các bãi rác thải nên nước thải rỉ rác khi hình thành chứa rất nhiều các thành phần phức tạp, độc hại, gây ô nhiễm môi trường, chẳng hạn như amoniac, nitơ, sunfua, kim loại nặng, vi khuẩn gây bệnh, các vi trùng, BOD, COD với nồng độ rất cao…
Nước thải rỉ rác nếu ngấm vào đất sẽ gây ô nhiễm vô cùng nghiêm trọng tới nguồn nước ngầm, còn xả thải thẳng vào các nguồn nước trên bề mặt như kênh, rạch, sông, suối, ao,… sẽ huỷ hoại toàn bộ môi trường thuỷ sinh khu vực đó. Chính vì vậy việc xử lý triệt để nguồn nước thải rỉ rác này trước khi chúng đi vào môi trường sống là việc vô cùng cấp thiết mà chính quyền các quốc gia hiện nay đều quan tâm.
Tham khảo: Xử lý mùi hôi của nước thải rỉ rác
Thành phần và đặc tính của nước thải rỉ rác
Chất lượng và đặc tính nước thải rỉ rác rất thay đổi và liên quan trực tiếp đến sự biến động của lượng mưa, thành phần/đặc điểm của chất thải, tuổi và mô hình hoạt động của bãi chôn lấp.
Thành phần nước thải rỉ rác bãi chôn lấp thay đổi rất nhiều tùy thuộc vào mùa, hệ thống thu gom nước thải rỉ rác và tuổi của bãi chôn lấp. Các chất ô nhiễm chính trong nước thải rỉ rác là chất hữu cơ và amoniac, trong đó nếu tuổi của bãi rác tăng lên, nồng độ chất hữu cơ (COD) trong nước thải rỉ rác giảm từ 1800 mg/L trong năm thứ hai xuống 610 mg/L trong năm thứ sáu. Nồng độ nitơ amoniac tăng từ 98 mg lên 364 mg N-NH4/l cũng xảy ra khi tuổi của bãi chôn lấp tăng lên.
Sự biến động của các thông số khác như phốt pho, clorua, canxi, magiê, sunfat, chất rắn hòa tan, kim loại nặng, cũng phụ thuộc vào mùa trong năm (biến đổi theo mùa) và tuổi của bãi chôn lấp.
Dữ liệu báo cáo cũng cho thấy rằng mặc dù bãi chôn lấp còn ở độ tuổi sơ khai, một số thông số như giá trị pH cao (trung bình 7,84), nồng độ COD thấp (<2000 mg COD/L), tỷ lệ BOD / COD thấp (<0,4), nồng độ kim loại nặng cũng thấp, vì vậy có thể chỉ ra rằng đặc tính bị ảnh hưởng bởi các điều kiện siêu lượng của bãi chôn lấp vào đầu giai đoạn giám sát.
Đặc điểm của nước thải rỉ rác từ bãi chôn lấp thường được biểu thị bằng COD (Nhu cầu oxy hóa học), tổng cacbon hữu cơ (TOC), nhu cầu oxy sinh hóa (BOD), tỷ lệ BOD/COD, pH, chất rắn lơ lửng (SS), nitơ amoni ( NH3-N), tổng Kjeldahl Nitơ (TKN), số lượng vi khuẩn, độ đục và các giá trị kim loại nặng. Nồng độ của các thông số nước thải rỉ rác thay đổi theo tuổi của chúng. Về mối quan hệ của nồng độ nước thải rỉ rác với độ tuổi, bạn có thể tham khảo số liệu đã từng đo đạc tại Indonesia, trong Bảng dưới đây
| Các thành phần | Giai đoạn chuyển tiếp (từ 0-5 năm) | Giai đoạn hình thành axit (5-10 năm) | Giai đoạn hình thành methane(10-20 năm) | Giai đoạn phân hủy cuối cùng (>20 năm) |
| BOD | 100-11000 | 1000-5700 | 100-3500 | 4-120 |
| COD | 500-22000 | 1500-71000 | 150-10000 | 30-900 |
| TOC | 100-3000 | 500-28000 | 50-2200 | 70-260 |
| Ammonia | 0-190 | 30-3000 | 6-430 | 6-430 |
| NO2-N | 0.1-500 | 0.1-20 | 0.1-1.5 | 0.5-0.6 |
| TDS | 2500-14000 | 4000-55000 | 1100-6400 | 1460-4640 |
(Nồng độ của một số thành phần nước thải rỉ rác ở các giai đoạn khác nhau – Kostova, 2006)
Nói chung, nếu bãi chôn lấp tuổi càng cao, quá trình phân hủy sinh học của chất thải lắng đọng sẽ kéo dài hơn. Nước thải rỉ rác từ các giai đoạn khác nhau chứa các nguyên tố khác nhau, vì vậy người ta thường có xu hướng là xử lý nước thải rỉ giai đoạn hình thành axit vì axit béo dễ bay hơi. Hàm lượng kim loại nặng trong nước thải rỉ rác tăng lên trong điều kiện có tính axit cao bởi độ pH thấp dễ làm cho kim loại dễ bị hòa tan.
Tham khảo tổng quan về các thành phần điển hình có trong nước thải rỉ rác
- Hàm lượng các thành phần có trong nước thải rỉ rác mới:
- Hàm lượng các thành phần có trong nước thải rỉ rác cũ
Phương pháp sinh học sử dụng men vi sinh MicrobeLift IND và MicrobeLift SA giúp giảm hàm lượng hữu cơ của nước thải rỉ rác, như được chỉ ra ở trên là có giá trị BOD và COD. Sự không đồng nhất của việc giảm BOD và COD là do giá trị BOD thấp hơn thường, do nồng độ hữu cơ cao gây ức chế. Một nguyên nhân khác có thể là do sự chuyển hóa linh hoạt của vi sinh vật trong các sản phẩm MicrobeLift IND và MicrobeLift SA. Những vi khuẩn này có thể phá vỡ các thành phần hữu cơ trong nước thải rỉ rác một cách hiệu quả.
Tham khảo: Xử lý nước thải rỉ rác
_______________________
Qua bài viết trên mong rằng có thể giúp bạn hiểu rõ hơn về các thành phần gây hại phổ biến có trong nước thải rỉ rác, từ đó tìm ra được giải pháp xử lý phù hợp tại các bãi chôn lấp rác thải hiện nay. Để được tư vấn chi tiết hơn về các phương pháp xử lý nước thải bằng công nghệ sinh học, xin hãy liên hệ ngay với Biogency theo Hotline: 0909 538 514
Tài liệu tham khảo:
- https://iopscience.iop.org/article/10.1088/1742-6596/423/1/012048/pdf
- http://www.tailieumoitruong.org/2018/05/dac-trung-o-nhiem-cua-nuoc-ri-rac.html
Chịu trách nhiệm nội dung
Phó Giám Đốc - Đồng Thị Tú Anh
