Khoảng 70% bề mặt trái đất là nước, vì thế vai trò của nước với sự sống là vô cùng quan trọng. Để hiểu rõ hơn, cùng BIOGENCY điểm qua những thông tin ở bài viết sau.
Vai trò của nước đối với sự sống trên Trái Đất
Với diện tích bao phủ vô cùng lớn, nước có vai trò làm mát toàn bộ bề mặt trái đất khi nó nóng lên và làm ấm khi nhiệt độ hạ thấp. Nước giúp giảm nguy cơ sụt lún, làm chậm các sóng địa chấn nguy hiểm làm rung chuyển trái đất. Đồng thời, quá trình tuần hoàn của nước tạo độ ẩm trên bề mặt khiến trái đất hoạt động tốt hơn.
Dưới đây là vai trò của nước đối với con người và sinh, thực vật tự nhiên.
Đối với con người
Nước chiếm 70%-80% trọng lượng cơ thể con người, có nhiệm vụ:
- Cung cấp khoáng, vận chuyển chất dinh dưỡng cần thiết cho các tế bào, nuôi dưỡng tế bào cho mọi hoạt sống.
- Là dung môi sống cho các phản ứng hoá học trong cơ thể, tham gia quá trình chuyển hoá và trao đổi chất nhằm xây dựng và duy trì tế bào.
- Đào thải độc tố, các chất cặn bã mà cơ thể và các cơ quan không thể hấp thụ qua mồ hôi, phân và nước tiểu.
- Ổn định nhiệt độ cơ thể, giải phóng nhiệt độ khi nhiệt độ môi trường cao hơn
- Là chất bôi trơn nơi tiếp xúc các đầu mối, bao hoạt dịch và màng bao, làm các khớp linh hoạt.
- Giảm “xóc” cho mắt, tuỷ sống, kể cả thai nhi trong nước ối.
Nhìn chung, nước sạch đóng vai trò không thể thiếu với sự sống của con người. Con người không thể sống sót nếu thiếu nước trong 3-4 ngày. Bên cạnh đó, nước là nguyên liệu cung cấp cho các hoạt động sống thường ngày của con người, tạo ra năng lượng điện, các hoạt động sản xuất công nghiệp, nông nghiệp…
Đối với sinh vật, thực vật tự nhiên
Sinh vật cũng cần nước để sống và phát triển. Với sinh vật sống dưới nước thì nước còn là môi trường sống, nghĩa là chúng không thể sống thiếu nước.
Với thực vật, nước tham gia vào quá trình quang hợp, giúp cây tổng hợp năng lượng từ ánh sáng mặt trời. Nước cũng vận chuyển các chất dinh dưỡng từ đất lên các bộ phận của cây, điều hòa nhiệt độ thông qua quá trình thoát hơi nước và duy trì cấu trúc tế bào, giúp cây giữ vững hình dạng. Ngoài ra, nước còn kích thích sự nảy mầm và phát triển của hạt giống, đóng vai trò thiết yếu trong chu trình sống của thực vật.
Nguồn nước trên Trái Đất hiện nay đang có nhiều biến động
Tuy vai trò của nước là rất lớn đối với sự sống, tuy nhiên dưới tác động của biến đổi khí hậu cũng như hoạt động của con người, tài nguyên quý giá này lại đang đối mặt với tình trạng cạn kiệt, ô nhiễm nguồn nước sạch.
Mực nước biển ngày một dâng cao
Biến đổi khí hậu làm trái đất nóng lên là nguyên nhân làm băng tan ở 2 cực khiến mực nước biển dâng cao, dần lấn sâu vào đất liền trở thành mối đe dọa lớn của toàn cầu.
Năm 1880, mực nước biển đã dâng cao khoảng 20-23cm, đến năm 2023, mực nước biển trung bình trên toàn cầu đã đạt mức cao kỷ lục mà Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO) xác nhận. Điều đáng lo ngại là tốc độ tăng trong 10 năm qua cao gấp đôi tốc độ mực nước biển dâng trong thập kỷ đầu tiên của hồ sơ vệ tinh, từ năm 1993 đến năm 2002.
Nguồn nước ngọt bị cạn kiệt
Mặc dù nước chiếm 75% diện tích trên Trái đất, tuy nhiên chỉ 3% nước ngọt có thể khai thác sử dụng, còn lại là nước biển từ đại dương. Hiện nguồn nước ngọt đang dần cạn kiệt do quá trình xâm nhập mặn, mực nước biển dâng cao.
Theo báo cáo, một nửa dân số đang đối mặt với tình trạng căng thẳng cao độ về nước trong ít nhất 1 tháng mỗi năm và tình trạng này dự kiến sẽ ngày càng trở nên tồi tệ hơn. Báo cáo cũng cho biết, 25 quốc gia, chiếm khoảng 1/4 dân số thế giới đang phải đối mặt với mức “căng thẳng cao cực độ” về tài nguyên nước.
Nước sạch bị ô nhiễm
Không chỉ thiếu, nguồn nước sạch hiện đang đối mặt với tình trạng ô nhiễm nghiêm trọng ở mức đáng báo động. Nguyên nhân gây ô nhiễm nguồn nước chủ yếu bắt nguồn từ hoạt động sản xuất công nghiệp, nông nghiệp, sinh hoạt.
Một số biện pháp giúp cải thiện chất lượng nguồn nước trên Trái Đất
Nước là tài nguyên quý giá và đang ngày càng cạn kiệt, do đó nếu không có biện pháp khắc phục thì hệ quả trong tương lai là vô cùng lớn. Dưới đây là một vài giải pháp hàng đầu.
Xây dựng và hoàn thiện hệ thống chế tài xử lý pháp luật về môi trường
Để bảo vệ môi trường nói chung và nguồn nước nói riêng, trước hết cần hoàn thiện chế tài pháp luật sát thực tế, đủ sức răn đe, ngăn chặn các hành vi xả thải lén lút, xả thải khi chưa qua xử lý, xây lắp công trình xử lý không đúng.
Hoàn thiện hệ thống xử lý nước thải tại khu dân cư, khu công nghiệp, nông nghiệp
Ở nước ta, trong khoảng 12 triệu m3 nước thải ra môi trường/ngày đêm mới có khoảng 1,5 triệu m3 được xử lý, còn lại phần lớn đang xả thẳng ra môi trường, gây ô nhiễm nghiêm trọng.
Các nhà máy, khu xí nghiệp, sản xuất, khu dân cư,… cần xây dựng và hoàn thiện hệ thống xử lý nước thải. Đầu tư công nghệ xử lý hiện đại, tăng hiệu suất xử lý. Khu vực nông thôn khuyến khích xây dựng hầm cầu tự hoại, hầm biogas cải tiến để xử lý nước thải, tránh xả trực tiếp ra môi trường.
Ưu tiên các giải pháp xanh
Điển hình như sử dụng năng lượng tái tạo từ mặt trời, năng lượng gió, thuỷ điện, khí Biogas, … Hạn chế sử dụng hoá chất, thuốc BVTV, ưu tiên phân bón hữu cơ, các sản phẩm men vi sinh, thân thiện môi trường.
Cần nâng cao ý thức sử dụng tiết kiệm nguồn nước sạch, phân loại rác
Ý thức của mỗi người trong bảo vệ môi trường là yếu tố then chốt. Mỗi người cần ý thức rõ vai trò của nước cũng như thực trạng thiếu nước sạch và ô nhiễm đang vô cùng nghiêm trọng. Từ đó, chung tay hành động bảo vệ nguồn nước nói riêng và môi trường nói chung như:
- Phân loại và xử lý đúng các loại rác thải sinh hoạt
- Hạn chế sử dụng túi đựng thực phẩm
- Tận dụng sản phẩm có thể tái chế
- Sử dụng nước tiết kiệm
Vai trò của nước đối với con người, sinh thực vật và trái đất là vô cùng to lớn. Mỗi cá nhân cần ý thức giá trị mà nguồn nước mang lại cho sự sống đồng thời có hành động thiết thực giữ gìn nguồn nước ngay từ bây giờ để bảo vệ nguồn tài nguyên quý giá này.
>>> Xem thêm: Hậu quả ô nhiễm nguồn nước đối với con người
Chịu trách nhiệm nội dung
Phó Giám Đốc - Đồng Thị Tú Anh
