Nấm đồng tiền là một loại nấm giống địa y, gồm nhiều bào tử nấm và có mùi tanh, thường bám vào các thiết bị trên bờ hoặc ao nuôi cách mặt nước 20-30 cm. Nấm đồng tiền trong ao tôm nếu không được xử lý đúng cách sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến ao nuôi, gây nhiều chứng bệnh ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng tôm nuôi. Trong bài viết này, hãy cùng Biogency tìm hiểu chi tiết hơn về loài nấm đồng tiền này và ngoài ra là cách xử lý chúng trong ao nuôi thuỷ sản.
Các nội dung chính
Nấm đồng tiền là gì
Nấm đồng tiền còn được gọi là nấm chân chó (do hình dạng nấm rất giống với hình chân chó). Nấm đồng tiền là một loại địa y, có mối quan hệ cộng sinh giữa nấm và sinh vật quang hợp (tảo). Vì vậy, chính xác mà nói, nấm đồng tiền là sự kết hợp của 2 loài nấm và tảo. Các sợi nấm trong quần thể nấm đồng tiền có nhiệm vụ hút nước và muối khoáng cho tảo. Tảo sử dụng các chất này để quang hợp và sản xuất chất dinh dưỡng nuôi sống quần thể cộng sinh.
Loài này thường gặp ở những vùng nuôi tôm có độ mặn cao, biểu hiện rõ rệt khi chúng phát triển trên bề mặt bạt ao (bờ, đáy). Sau 7-10 ngày cấp nước vào ao hoặc khi thấy tảo trong ao phát triển quá mức, phân rã (tảo tàn / rụng) và nhiều chất thải hữu cơ, nấm bắt đầu phát triển to bằng đầu ngón tay út, sau đó tăng nhanh về kích thước một vài ngày sau đó
Cấu tạo của nấm đồng tiền gồm các tảo hoặc vi khuẩn quang hợp màu lục xen kẽ với các sợi nấm chằng chịt không màu. Việc xử lý loại nấm này thường được thực hiện bằng chà rửa và tẩy trắng. Tuy nhiên, điều này lại vô tình làm cho các bào tử nấm lây lan mạnh hơn, và các cá thể nấm bong tróc sẽ tạo ra độc tố khi tôm ăn phải.
Nhận diện nấm đồng tiền trong ao tôm
+ Nấm có dạng như những lớp vảy hình chân chó hãy những nhành cây phân nhánh, đôi khi giống như một cụm sợi quấn vào các cành cây.
+ Nấm phát triển với kích thước nhỏ và nhanh chóng to ra sau vài ngày. Nấm bám chặt mạnh vào bạt ao, đất, đá, máng ăn, thiết bị và các vật dụng sử dụng trong ao,…
+ Trong ao nuôi, tôm rất dễ bị mùi tanh của của nấm đông tiền hấp dẫn, ngoài ra ao nuôi chứa nhiều cặn bẩn, thức ăn dư thừa, độ mặn cao chính là điều kiện thuận lợi cho loài nấm này phát triển.
Ảnh hưởng của nấm đồng tiền đối với tôm nuôi
Đồng thời khi tôm ăn nấm đồng tiền vào cơ thể sẽ tiết ra các cụm nấm đồng tiền, đây sẽ là nơi trú ngụ của nhiều sinh vật có hại gây bệnh cho tôm như vi khuẩn Vibrio, động vật nguyên sinh, vi bào tử, ký sinh trùng,… Từ đó tôm sẽ rất dễ bị các bệnh về đường ruột, hệ tiêu hóa, giảm ăn, còi cọc, chậm lớn, teo gan, lỏng ruột, phân trắng, ốp thân, một số khác có thể bị chết (rớt đáy).
Tuyệt đối không được trực tiếp lau bạt, lau thiết bị dụng cụ khi trong ao có nấm đồng tiền vì xử lý cơ học loài nấm này sẽ làm phân tán bào tử nấm nặng hơn và lây lan nhanh hơn. Khi nấm bị bong tróc, chúng sẽ có mùi tanh hấp dẫn tôm, đây là độc tố ảnh hưởng đến gan và ruột của tôm khi ăn.
Khi tổ nấm hình thành và phát triển, đây sẽ là nơi trú ngụ lý tưởng cho nhiều loài thiên địch, sinh vật ký sinh gây hại cho tôm.
Tham khảo: Các bệnh ở tôm và cách khắc phục
Một số giải pháp xử lý Nấm Đồng Tiền trong ao tôm mang đến hiệu quả cao
Cải tạo ao nuôi:
Ao nuôi đã từng bị nhiễm nấm ở các vụ nuôi trước đây thì cần phải bắt buộc có khâu tẩy nấm và tiêu diệt bào tử nấm. Quy trình xử lý như sau:
- Cải tạo và làm sạch ao bằng cách hòa vôi nung (CaO) với nước tạo thành dung dịch sền sệt, tưới đều rồi quét khắp bạt ao. Lớp vôi tôi phủ trên bạt ao càng dày thì hiệu quả xử lý càng cao. (Tham khảo cách sử dụng vôi trong ao nuôi tôm)
- Đối với ao phủ bạt bờ và đất đáy, ta giữ ẩm đáy ao, phủ vôi nóng lên đáy (liều lượng 700-800kg/1.000m2).
- Tất cả các nguồn cung cấp cho ao nuôi bị ô nhiễm như thiết bị hay dụng cụ làm việc cũng phải được xử xử lý bằng vôi tôi
- Để ao phơi khô trong khoảng 2-3 ngày.
- Sau đó tiếp tục xịt rửa, vệ sinh lại ao nuôi và phơi thêm khoảng 5-7 ngày.
Đối với ao đang nuôi và có tôm:
Việc phát hiện sớm nấm xuất hiện trong ao sẽ giúp cho việc xử lý hiệu quả hơn.
– Tiến hành giảm bớt thức ăn cho tôm nuôi đồng thời tăng cường sử dụng vitamin C chống sốc để tăng sức đề kháng cho tôm
– Tránh gây ra các mảng bong tróc khi xử lý cơ học (chà, tẩy nấm), làm phát tán bào tử nấm và phát sinh độc tố khiến tôm ăn phải.
– Sử dụng enzyme xử lý nước kết hợp vi sinh liều cao tại vị trí nấm xuất hiện sẽ giúp ức chế nấm phát triển một cách hiệu quả và tự nhiên:
- Sử dụng 0,5 gram – 1 gram men vi sinh đường ruột cho tôm Microbe-Lift DFM (cung cấp hệ lợi khuẩn cho đường ruột tôm) kết hợp trộn cho 1 kg thức ăn, sau đó tạt cho tôm ăn. Nên cho ăn liên tục suốt vụ nuôi để đạt hiệu quả cao nhất.
- Kết hợp sử dụng men vi sinh làm sạch nước Microbe-Lift Aqua C + 5Kg mật đường, tạt đều xuống ao nuôi và kết hợp sục khí liên tục để tăng thêm hiệu quả xử lý.
Nên duy trì sử dụng Enzyme và Men vi sinh với thường xuyên để làm sạch nước và ngăn chặn nguồn dinh dưỡng cung cấp cho nấm phát triển.
Tham khảo: Cách phòng ngừa nấm trong ao tôm
_______________________
Trên đây là tổng hợp thông tin về loài nấm đồng tiền trong ao tôm và cách xử chúng trong môi trường ao nuôi hiện nay. Để được tư vấn thêm về các dòng sản phẩm men vi sinh giúp xử lý môi trường ao nuôi, xin hãy liên hệ ngay với Biogency qua Hotline: 0909 538 514
Tài liệu tham khảo:
XỬ LÝ NẤM ĐỒNG TIỀN HIỆU QUẢ TRONG AO TÔM – cesti
Chịu trách nhiệm nội dung
Phó Giám Đốc - Đồng Thị Tú Anh