Ô nhiễm môi trường nước là hiện tượng nguồn nước bị nhiễm bẩn bởi các chất độc hại, dẫn đến thay đổi thành phần và chất lượng nước theo chiều hướng xấu. Nước bị ô nhiễm có thể gây nguy hại cho sức khỏe con người, động thực vật và hệ sinh thái. Hãy đọc bài viết sau đây của Biogency để tìm hiểu chi tiết hơn về tình trạng ô nhiễm nước nhé!
Các nội dung chính
Biểu hiện của ô nhiễm môi trường nước là gì?
Ô nhiễm môi trường nước, hay còn gọi là “Water pollution” trong tiếng Anh, là vấn đề nhức nhối trong thời đại công nghiệp hóa hiện đại. Hiện tượng này xảy ra khi nguồn nước bị nhiễm bẩn bởi các chất độc hại. Việc này dẫn đến thay đổi thành phần và chất lượng theo chiều hướng xấu. Nước ô nhiễm tiềm ẩn nguy cơ nghiêm trọng cho sức khỏe con người và hệ sinh vật.
Dấu hiệu nhận biết ô nhiễm nước khá dễ thấy. Nước bị ô nhiễm sẽ có màu lạ, mùi hôi thối nồng nặc, tanh hôi, hay xuất hiện váng, bọt khí là những biểu hiện thường gặp. Thêm vào đó, sự xuất hiện của nhiều sinh vật chết trong nước cũng là minh chứng cho tình trạng ô nhiễm nghiêm trọng. Vì vậy cách thức xử lý nước thải hiệu quả là giải pháp thiết yếu để giảm thiểu việc xả thải ô nhiễm ra môi trường, bảo vệ nguồn nước và môi trường sống.
Thực trạng ô nhiễm môi trường nước hiện nay?
Nước là nguồn tài nguyên vô giá, là nền tảng cho sự sống trên Trái Đất. Tuy nhiên, hiện nay, nguồn nước đang phải đối mặt với nguy cơ ô nhiễm nghiêm trọng. Ô nhiễm môi trường nước đang là vấn đề nhức nhối, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe con người và hệ sinh thái. Dưới đây là thực trạng môi trường nước bị ô nhiễm hiện nay:
- Ô nhiễm môi trường nước không còn là vấn đề riêng của một khu vực hay quốc gia, mà là thảm họa toàn cầu bao trùm khắp các châu lục. Theo báo cáo của UNEP, 60% dòng sông ở châu Á – Âu – Phi đang chìm trong ô nhiễm sinh vật và hữu cơ. Nỗi ám ảnh này không chỉ xảy ra ở đới ôn hòa mà còn lan rộng đến đới nóng và đới lạnh, đe dọa trực tiếp đến sự sống của con người và hệ sinh thái.
- Tại Việt Nam, tình trạng ô nhiễm môi trường nước ngày càng nghiêm trọng, không chỉ ở khu vực nông thôn mà cả các thành phố lớn như Hà Nội và Hồ Chí Minh.
- Thủ đô Hà Nội mỗi ngày phải gánh chịu 350 – 400 nghìn m3 nước thải và hơn 1.000m3 rác thải. Tuy nhiên, chỉ 10% được xử lý, phần còn lại đổ trực tiếp ra sông ngòi, gây ô nhiễm nặng nề. Hệ quả là cá chết hàng loạt ở Hồ Tây, và mức độ ô nhiễm lan rộng khắp 6 quận: Ba Đình, Hoàn Kiếm, Đống Đa, Hai Bà Trưng, Cầu Giấy và Tây Hồ.
- Tại Thành phố Hồ Chí Minh, cụm công nghiệp Thanh Lương là ví dụ điển hình cho vấn nạn ô nhiễm môi trường nước. Hằng ngày, khoảng 500.000m3 nước thải từ các nhà máy bột giặt, giấy, nhuộm xả thải trực tiếp ra môi trường, gây nguy hại cho sức khỏe con người và hệ sinh thái.
Nguyên nhân môi trường nước ngày càng ô nhiễm
Môi trường nước bị ô nhiễm là vấn đề nhức nhối, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe con người và hệ sinh thái. Hiện đang có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến môi trường nước bị ô nhiễm, có thể kể đến như:
- Quá trình tăng dân số: Sự bùng nổ dân số là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến ô nhiễm nguồn nước. Khi dân số tăng vọt, nhu cầu về ăn uống, sinh hoạt, đi lại, xây dựng, sản xuất nông nghiệp và công nghiệp cũng tăng theo. Tất cả các hoạt động này đều liên quan đến việc sử dụng nước. Do đó, chúng tác động trực tiếp đến chất lượng nguồn nước.
- Rác thải trong sinh hoạt: Rác thải nhựa là tác nhân chính gây ô nhiễm môi trường nước hiện nay. Nguyên nhân gốc rễ xuất phát từ chính lối sống sinh hoạt và thói quen tiêu thụ quá nhiều đồ nhựa của con người. Nhựa len lỏi vào mọi khía cạnh của đời sống, từ đồ dùng cá nhân, bao bì thực phẩm, cho đến các vật dụng công nghiệp. Việc sử dụng và xả thải thiếu ý thức đã tạo nên gánh nặng khổng lồ cho môi trường, đặc biệt là nguồn nước.
- Rác thải y tế: Tại Việt Nam, hệ thống xử lý nước thải tại các bệnh viện và cơ sở y tế đang là vấn đề nhức nhối. Theo thống kê, đa số các cơ sở y tế chưa có hệ thống xử lý đạt yêu cầu, dẫn đến nguy cơ ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. Hàng ngày, các bệnh viện tiếp nhận lượng lớn bệnh nhân, cùng với đó là hàng tấn rác thải y tế nguy hại. Nếu không được xử lý đúng cách, những chất thải này sẽ trở thành nguồn lây lan mầm bệnh nguy hiểm và gây ô nhiễm môi trường nước.
- Các điều kiện của tự nhiên: Lũ lụt, gió bão, tuyết tan, hạn hán… cũng là những nguyên nhân gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng nước. Ngoài ra, hiện tượng động thực vật chết cũng góp phần tạo nên gánh nặng kép cho nguồn nước. Khi cây cối và sinh vật chết đi, xác của chúng sẽ phân hủy bởi vi sinh vật, tạo ra chất hữu cơ. Một phần chất hữu cơ này sẽ ngấm vào lòng đất và nước ngầm, gây ô nhiễm nguồn nước ngầm.
- Quá trình sản xuất nông nghiệp: Hoạt động sản xuất nông nghiệp cũng là một trong những nguyên nhân chính gây ô nhiễm môi trường nước hiện nay. Nước thải từ hoạt động chăn nuôi nếu không được xử lý triệt để sẽ là nguồn phát thải lớn gây ô nhiễm nguồn nước. Bên cạnh đó, việc lạm dụng phân bón hóa học, thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ,… trong canh tác cũng khiến cho các chất độc hại này ngấm vào nguồn nước và gây ra ô nhiễm.
- Quá trình sản xuất công nghiệp: Nước thải và rác thải từ các nhà máy công nghiệp thường chứa nhiều hóa chất độc hại, kim loại nặng, chất hữu cơ… Nếu không được xử lý triệt để trước khi thải ra môi trường, các chất độc hại này sẽ trực tiếp đầu độc nguồn nước. Nguyên nhân sâu xa của vấn đề này cũng xuất phát từ sự thiếu ý thức và trách nhiệm bảo vệ môi trường của một số chủ đầu tư, cơ quan, tổ chức và cộng đồng dân cư.
- Quá trình đô thị hóa: Đô thị hóa là quá trình chuyển đổi từ xã hội nông nghiệp sang xã hội công nghiệp, đi kèm với sự gia tăng dân số và mở rộng diện tích thành phố. Tuy nhiên, quá trình này cũng dẫn đến nhiều vấn đề môi trường, đặc biệt là ô nhiễm môi trường. Quá trình xây dựng nhà cửa, cơ sở hạ tầng làm mất đi diện tích cây xanh, giảm khả năng hấp thụ khí CO2 và bụi mịn, khiến ô nhiễm môi trường trở nên nghiêm trọng hơn.
Cần làm gì để giảm ô nhiễm nguồn nước?
Nguồn nước đang phải đối mặt với nguy cơ ô nhiễm nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe con người và hệ sinh thái. Trước thực trạng đáng báo động này, việc tìm kiếm giải pháp giảm thiểu ô nhiễm nguồn nước là vô cùng cấp bách. Dưới đây là một số giải pháp để giảm ô nhiễm nguồn nước cần được áp dụng ngay:
Nâng cao ý thức xử lý rác thải hợp lý
Nâng cao ý thức bảo vệ môi trường nước là yếu tố quyết định để cải thiện và bảo vệ nguồn nước trong tự nhiên. Tuy nhiên, nhiều người vẫn chưa nhận thức được sự quan trọng của việc này, cho rằng hành động thiếu ý thức không ảnh hưởng đáng kể đến môi trường.
Rác thải nhựa khổng lồ trên biển là minh chứng cho hậu quả nặng nề của việc thiếu ý thức bảo vệ môi trường. Mọi rác thải đều đổ về biển, đại dương, gây ảnh hưởng trực tiếp đến môi trường và các sinh vật biển. Vì vậy, giáo dục ý thức và trách nhiệm cho thế hệ tương lai là vấn đề then chốt và cần thiết. Chúng ta cần thay đổi suy nghĩ và thói quen của người dân để giải quyết các vấn đề liên quan đến môi trường.
Hoàn thiện hệ thống chế tài về vấn đề môi trường
Như đã phân tích trong 7 nguyên nhân gây ô nhiễm nguồn nước và cách khắc phục, ý thức cá nhân, tập thể và tổ chức đóng vai trò then chốt. Để giải quyết vấn đề này cần phải có những biện pháp răn đe kịp thời và hiệu quả. Do đó, xây dựng và hoàn thiện hệ thống chế tài xử lý pháp luật về môi trường là nhiệm vụ cấp bách, cần sự phối hợp đồng bộ của các cơ quan chức năng và toàn xã hội.
Hoàn thiện hệ thống xử lý nước thải tại khu công nghiệp, nông nghiệp và khu dân cư
Quá trình giải quyết ô nhiễm môi trường nước cần sự chung tay góp sức từ Nhà nước, doanh nghiệp và người dân. Để bảo vệ nguồn nước – tài nguyên quý giá cho cuộc sống, 3 hệ thống chính này cần có sự phối hợp chặt chẽ.
- Thường xuyên tổ chức thanh tra, kiểm tra hoạt động xả thải tại các khu công nghiệp để có thể kịp thời phát hiện và xử lý các sai phạm.
- Các nhà máy, xí nghiệp cần xây dựng và vận hành hệ thống bể xử lý nước thải đạt chuẩn để đảm bảo nước thải sau xử lý đạt tiêu chuẩn an toàn trước khi xả ra môi trường.
- Nhà nước cần đầu tư xây dựng thêm hệ thống xử lý nước thải, rác thải đạt chuẩn. Bên cạnh đó, nhà nước cũng cần tìm kiếm các biện pháp xử lý nước thải, rác thải hiệu quả hơn, phù hợp với điều kiện thực tế của từng khu vực.
- Việc khuyến khích người dân áp dụng các giải pháp xử lý nước thải hiệu quả là vô cùng quan trọng. Một trong những giải pháp thiết thực và dễ áp dụng là xây dựng hầm cầu tự hoại và hầm biogas cải tiến.
- Cần cải tiến công tác sản xuất nông nghiệp thông qua việc áp dụng các phương pháp tự nhiên.
- Sử dụng cây trồng kháng sâu bệnh tốt nhằm hạn chế sử dụng hóa chất độc hại đến môi trường nước.
Áp dụng những giải pháp xử lý nước ô nhiễm
Sử dụng năng lượng sạch là một giải pháp hiệu quả để khắc phục ô nhiễm môi trường nước. Việc thay thế các nguồn năng lượng truyền thống như than đá, dầu mỏ bằng năng lượng mặt trời, năng lượng gió,… trong sản xuất công nghiệp mang lại nhiều lợi ích trong việc bảo vệ môi trường nước khỏi bị ô nhiễm.
Bên cạnh đó, bạn cũng có thể áp dụng công nghệ vi sinh để xử lý ô nhiễm môi trường nước đến từ các doanh nghiệp uy tín. Biogency cung cấp một loạt các sản phẩm men vi sinh độc quyền phù hợp với nhiều loại nước thải khác nhau, bao gồm Microbe-Lift IND, Microbe-Lift N1, Microbe-Lift OC IND…
Vậy là bạn vừa tìm hiểu về biểu hiện, thực trạng, nguyên nhân và cách làm giảm ô nhiễm môi trường nước hiệu quả. Mong rằng sau khi đọc bài viết này bạn sẽ thấy được rằng thực trạng môi trường nước bị ô nhiễm đang ngày càng nghiêm trọng và mọi người cần phải chung tay bảo vệ ngay từ bây giờ. Nếu quan tâm về vấn đề xử lý ô nhiễm môi trường nước, bạn có thể liên hệ Hotline 0909 538 514 để được Biogency hỗ trợ.
>>> Xem thêm: Hậu quả ô nhiễm nguồn nước đối với con người
Chịu trách nhiệm nội dung
Phó Giám Đốc - Đồng Thị Tú Anh
