Lựa chọn và sử dụng thức ăn thủy sản phù hợp với đối tượng nuôi, giai đoạn phát triển của vật nuôi, mức độ canh tác giúp bà con tăng tốc độ tăng trưởng cho tôm, cá,… đồng thời giảm thiểu chi phí thức ăn, giảm rủi ro mầm bệnh.
Các nội dung chính
Một số loại thức ăn thủy sản phổ biến
Dưới đây là 4 loại thức ăn thuỷ sản được bà con nuôi trồng sử dụng phổ biến hiện nay. Mỗi loại thức ăn đóng một vai trò riêng, đi kèm các lưu ý khi sử dụng bà con cần nắm để lựa chọn, sử dụng phù hợp tránh các ảnh hưởng xấu đến vật nuôi.
Thức ăn thủy sản tự nhiên
Thức ăn tự nhiên hiểu đơn giản là nguồn thức ăn có sẵn trong ao nuôi trồng thuỷ sản, ví dụ như các loại thực vật phù du (tảo khuê, tảo lục,…) động vật phù du (luân trùng, trứng nước, giáp xác chân chèo…).
Thức ăn tự nhiên đóng vai trò quan trọng đối với sự phát triển của nhiều loài cá, giáp xác và thân mềm, đặc biệt ở giai đoạn đầu đời do chúng có kích thước nhỏ phù hợp với kích cỡ miệng của ấu trùng và rất giàu dinh dưỡng.
Người nuôi hoàn toàn có thể gây tạo, phát triển nguồn thức ăn tự nhiên trong ao trước khi thả giống bằng cách bổ sung các dưỡng chất cần thiết cho sinh vật phát triển, ví dụ như dùng cám gạo hoặc chế phẩm sinh học.
Những ao có nguồn thức ăn tự nhiên dồi dào từ ban đầu thì tốc độ tăng trưởng và tỷ lệ sống của vật nuôi luôn cao hơn các ao chỉ nuôi bằng thức ăn chế biến. Ngoài ra ao nuôi giàu thức ăn tự nhiên cũng sẽ ít khí độc và tảo độc, vật nuôi ít bị mắc bệnh về đường ruột hơn. Khi bà con tận dụng được nguồn thức ăn tự nhiên sẽ góp phần giảm lượng thức ăn nhân tạo cần bổ sung và nâng cao năng suất.
Thức ăn thủy sản công nghiệp
Đây là nguồn thức ăn chính trong nuôi trồng thuỷ sản, khi trữ lượng cá tạp từ tự nhiên giảm sút đáng kể. Bên cạnh đó việc sử dụng thức ăn tươi còn phụ thuộc vào mùa vụ đánh bắt, chất lượng không ổn định, không đảm bảo đầy đủ dinh dưỡng, giá tăng cao đặc biệt là mùa biển động.
Thức ăn công nghiệp được sản xuất từ nhiều thành phần, nguyên liệu khác nhau như bột cá, khô dầu đậu nành, bột mì, dầu cá, các loại vitamin, enzyme, acid amin và khoáng chất … Tỷ lệ phối trộn được tính toán phù hợp với nhu cầu dinh dưỡng của từng giai đoạn sinh trưởng của từng đối tượng nuôi giúp tôm, cá tiêu hóa tốt, khỏe mạnh và lớn nhanh.
Thức ăn công nghiệp thường cũng được bổ sung các vitamin, khoáng chất giúp cải thiện hệ tiêu hóa, bảo vệ hệ vi sinh đường ruột, tăng cường khả năng miễn dịch tự nhiên giúp tôm, cá khỏe mạnh và nâng cao tỉ lệ sống. Bên cạnh đó, thức ăn công nghiệp thường được bổ sung chất dẫn dụ tạo mùi vị hấp dẫn kích thích cá, tôm bắt mồi từ đó làm giảm lượng thức ăn thừa trong ao. Các loại thức ăn chất lượng cao có độ tan rã chậm, giúp tôm cá hấp thụ tốt, giảm thiểu lượng thức ăn dư thừa trong ao nuôi.
Thức ăn thủy sản tự chế
Đối với các khu vực nuôi có sẵn phụ phẩm, các nguyên liệu sẵn có như cỏ, cá tạp, cám gạo, rau xanh,… bà con thường trộn chúng lại với nhau, nấu chín cho cá ăn. Hoặc phun nước ẩm rồi đưa vào máy ép viên, phơi khô cho cá ăn dần. Một số loài cá tạp, ốc, hến,… cũng được sử dụng làm thức ăn tự chế.
Thức ăn tự chế kiểu này giúp tận dụng phụ phẩm địa phương, chi phí thấp. Tuy nhiên, với thức ăn tự chế, bà con cần bổ sung chất kết dính nhằm giảm độ tan rã thức ăn trong nước, tránh thức ăn tan nhanh, gây ô nhiễm môi trường nước, dễ phát sinh dịch bệnh. Ngoài ra, với các nguyên liệu là cá tạp, ốc, hến … có thể là vật trung gian lan truyền dịch bệnh cho người và động vật thủy sản bà con cần chú ý.
Thức ăn thủy sản tươi sống
Đối với các loài thuỷ sản đặc sản như ba ba, lươn, cá chình, cá trắm đen,… bà con thường sử dụng thức ăn tươi sống, chủ yếu là các loài có giá trị kinh tế thấp như cá rô phi, cá mè trắng, cá tép dầu, cá mương, giun quế…
Nhiều mô hình nuôi bà con chủ động nuôi cá rô phi để cá sinh sản trong ao, khi cá sinh sản mật độ dày thì thả cá đặc sản vào nuôi, cá rô phi con sẽ được dùng làm thức ăn trực tiếp cho cá đặc sản. Nếu nuôi cá đặc sản trong lồng thì có thể khai thác cá mồi làm thức ăn cho cá ăn hàng ngày. Loại thức ăn tươi sống này có hàm lượng đạm cao và phù hợp với đặc tính bắt mồi chủ động của các loài đặc sản.
Lưu ý sử dụng thức ăn thuỷ sản phù hợp mô hình nuôi
Tùy thuộc vào mức độ canh tác và đối tượng nuôi để người nuôi quyết định lựa chọn loại thức ăn cho phù hợp:
- Trong nuôi thủy sản thâm canh hiện nay, hầu hết các hộ nuôi gây màu nước để tận dụng nguồn thức ăn tự nhiên ban đầu, sau đó sử dụng thức ăn công nghiệp.
- Trong nuôi quảng canh cải tiến, người nuôi có thể sử dụng thức ăn tươi sống, thức ăn tự chế hay bổ sung một phần thức ăn công nghiệp.
- Hệ thống nuôi quảng canh thì người nuôi gần như dựa hoàn toàn vào thức ăn tự nhiên.
Điều quan trọng trong sử dụng thức ăn thuỷ sản bên cạnh yếu tố dinh dưỡng là liều lượng phù hợp, bà con cần tính toán kỹ lượng thức ăn cần dùng theo từng giai đoạn phát triển, điều kiện môi trường, thời tiết và sức khỏe của thủy sản nuôi để hạn chế lượng thức ăn thừa trong ao, tiềm ẩn nhiều mối nguy hại cho vật nuôi.
Trên đây là một số loại thức ăn thuỷ sản phổ biến cũng như lưu ý khi sử dụng bà con cần chú ý. Ngoài ra, nếu quan tâm đến phương pháp nuôi trồng thuỷ sản an toàn bền vững bằng vi sinh, bà con vui lòng liên hệ Hotline 0909 538 514 để được giải đáp chi tiết.
>>> Xem thêm: Các loại thức ăn tăng đề kháng cho tôm và cách sử dụng
Chịu trách nhiệm nội dung
Phó Giám Đốc - Đồng Thị Tú Anh
