Chất lượng của tôm giống quyết định đến 50% sự thành bại của vụ nuôi. Bằng cách nhận biết tôm giống kém chất lượng, bà con sẽ giảm thiểu được rủi ro khi nuôi tôm và qua đó nâng cao được chất lượng mùa vụ. Dưới đây là 3 cách giúp bà con nhận biết tôm giống kém chất lượng là: Nhận biết bằng quan sát cảm quan, nhận biết qua kính hiển vi và nhận biết bằng cách xét nghiệm PCR.
Các nội dung chính
Nhận biết tôm giống kém chất lượng bằng cách quan sát cảm quan
Đây là cách đơn giản và dễ thực hiện nhất nhưng lại yêu cầu bà con có kiến thức và kinh nghiệm để quan sát tỉ mỉ và đánh giá chính xác. Dưới đây là một số hướng dẫn giúp bà con nhận biết tôm giống kém chất lượng đến từ Biogency:
- Về hình thái bên ngoài của tôm: Tôm giống kém chất lượng thường có hình thái bên ngoài không đều, kích thước to-nhỏ khác nhau. Vỏ tôm sần sùi, không bóng bẩy, mang nhiều dấu hiệu của bệnh tật.
- Về màu sắc của tôm: Tôm giống kém chất lượng thường có màu sắc không đồng đều, thường bị nhạt màu, có các vết đen hoặc nâu trên thân tôm – dấu hiệu của bệnh do vi khuẩn hoặc nấm gây ra.
- Về đường ruột của tôm: Khi quan sát tôm giống kém chất lượng thường thấy đường ruột nhỏ và cong, ruột không đầy đặn hoặc rỗng ruột.
- Về gan tụy của tôm: Gan của tôm giống kém chất lượng thường có màu trắng, vàng nhạt hoặc trắc đục (trong khi tôm giống chất lượng gan có màu nâu sẫm hoặc màu đen), khối gan của tôm nhỏ, không đồng đều, nhìn không rõ ràng.
- Về hoạt động của tôm: Tôm giống kém chất lượng thường bơi lờ đờ, cuộn theo dòng nước và có xu hướng bị xoáy vào giữa chậu. Khi gõ vào thành chậu tôm ít phản ứng hoặc phản ứng chậm. Hoặc khi bỏ tôm vào trong túi nước, chúng thường gom tụ vào một chỗ.
- Về phản ứng của tôm khi sốc độ mặn: Tôm giống kém chất lượng có khả năng chịu sốc mặn kém và khó duy trì được tình trạng sức khỏe tốt sau khi trải qua phản ứng này. Hoạt động của chúng sẽ bị suy giảm, bơi yếu, và thậm chí là bị chết.
Nhận biết tôm giống kém chất lượng bằng cách quan sát qua kính hiển vi
Quan sát tôm giống bằng kính hiển vi là cách giúp bà con có thể phóng to con tôm hơn, từ đó quan sát các đặc điểm cũng như các bộ phận của tôm được rõ ràng hơn. Khi quan sát tôm giống bằng kính hiển vi, bà con cũng quan sát các yếu tố tương tự như khi quan sát bằng mắt thường nhưng ở mức độ chi tiết hơn, đó là:
- Quan sát hình thái bên ngoài của tôm: Tôm giống kém chất lượng có kích thước nhỏ hơn so với tuổi tôm (hay bà con còn gọi là tôm bị ngắn đòn hơn), ví dụ tôm giống PL10 nhưng có kích thước nhỏ hơn 9mm. Vỏ tôm giống bị dơ, bám nhiều chất bẩn, đặc biệt là nấm và động vật nguyên sinh. Khi quan sát một mẫu từ 30-50 con tôm giống, thấy tôm có tỷ lệ dị hình cao.
- Quan sát đường ruột của tôm: Đường ruột của tôm có dấu hiệu bị thắt khúc, không đồng đều. Quan sát sau khi cho tôm ăn không thấy thức ăn trong đường ruột. Thêm vào đó là khả năng co bóp của đường ruột yếu, không ổn định.
- Quan sát khối gan tụy của tôm: Khối gan tụy của tôm có ít giọt dầu (nhỏ hơn 30 giọt) hoặc thậm chí không có giọt dầu.
- Quan sát biểu hiện hoại tử của tôm: Tôm giống kém chất lượng thường bị hoại tử một số bộ phận trên cơ thể.
Nhận biết tôm giống kém chất lượng bằng cách xét nghiệm PCR
Xét nghiệm PCR tuy tốn kém nhiều công sức và chi phí, tuy nhiên nó là cách hữu hiệu nhất để giúp bà con xác định tôm giống của mình có bị nhiễm các mầm bệnh, dịch bệnh hay không. Một số chỉ tiêu mà xét nghiệm PCR thực hiện được mô tả qua bảng dưới đây:
| STT | Chỉ tiêu xét nghiệm PCR kiểm tra | Phương pháp kiểm tra | Định tính |
| 1 | WSSV (Virus gây bệnh đốm trắng) | PCR | Âm tính |
| 2 | TSV (Virus gây hội chứng Taura) | Real time – PCR | Âm tính |
| 3 | YHV (Virus gây bệnh đầu vàng) | Real time – PCR | Âm tính |
| 4 | IMNV (Virus gây bệnh hoại tử cơ) | Real time – PCR | Âm tính |
| 5 | MBV (Virus gây bệnh tôm còi) | PCR | Âm tính |
| 6 | AHPND (EMS – Bệnh tôm chết sớm) | PCR | Âm tính |
| 7 | EHP (Bào tử vi trùng) | PCR | Âm tính |
| 8 | Khuẩn lạc xanh trên tôm | TCBS | < 100 cfu/mg |
| 9 | Khuẩn lạc tím trên tôm | CHROM Agar Vibrio | Không nhiễm |
| 10 | Phát sáng | TCBS | Không nhiễm |
Khi kết quả định tính cho ra âm tính, nghĩa là tôm giống của bà con đạt chất lượng. Và ngược lại, khi kết quả định tính cho ra dương tính, tôm giống của bà con đang bị kém chất lượng. Bà con cần cân nhắc kỹ càng việc có thả lứa tôm này hay không vì quá trình nuôi sẽ gặp rất nhiều khó khăn và khả năng thất bại cao.
Tham khảo: Cách chọn tôm giống chất lượng
Bài viết trên đây Biogency đã thông tin đến bà con 3 cách để nhận biết tôm giống kém chất lượng. Hy vọng sẽ giúp ích cho bà con trong quá trình nuôi tôm của mình. Nếu có bất kỳ khó khăn nào trong quá trình nuôi tôm cũng như cần tư vấn thêm về các giải pháp sinh học giúp nuôi tôm hiệu quả, bà con hãy liên hệ Biogency theo Hotline 0909 538 514, chúng tôi sẽ hỗ trợ nhanh nhất!
Chịu trách nhiệm nội dung
Phó Giám Đốc - Đồng Thị Tú Anh
