Nuôi tôm không hoá chất, không sử dụng kháng sinh hứa hẹn là giải pháp khắc phục những thách thức và khó khăn mà ngành nuôi tôm nói riêng và nuôi trồng thuỷ sản nói chung đang gặp phải. Tuy nhiên không ít băn khoăn cho rằng, khi bà con đã quá quen với việc sử dụng kháng sinh thì giải pháp này có thực sự khả thi?
Lợi ích khi nuôi tôm không hóa chất, kháng sinh
Hoá chất, kháng sinh sử dụng trong nuôi trồng thuỷ sản nhằm mục đích xử lý các vấn đề nước, điều trị bệnh. Để đảm bảo an toàn, một số chất bị cấm khi sử dụng, đối với sản phẩm được phép lưu hành, nhà sản xuất quy định công dụng, liều lượng và thời gian sử dụng cụ thể. Tuy nhiên trên thực tế, trước tình hình dịch bệnh ngày càng phức tạp, thời tiết cực đoan, môi trường nuôi khó kiểm soát thì rất nhiều bà con đã lạm dụng kháng sinh, hoá chất, sử dụng sai cách dẫn đến nhiều hệ lụy nghiêm trọng.
Sai lầm khi sử dụng hoá chất, kháng sinh trong nuôi tôm bà con thường gặp:
- Sử dụng kháng sinh, hoá chất quá liều quy định.
- Sử dụng kháng sinh, hoá chất tần suất liên tục trong suốt mùa vụ (từ giai đoạn sản xuất tôm giống, ương tôm giống, nuôi tôm thịt…).
- Sử dụng kháng sinh bừa bãi khi chưa chẩn đoán và xác định rõ bệnh tôm.
- Kết hợp nhiều loại hoá chất, thuốc khác nhau để điều trị bệnh nhưng không hiểu rõ cơ chế phối hợp.
- Sử dụng hóa chất trong danh mục cấm, hết hạn sử dụng. Xem thêm: Danh mục kháng sinh cấm trong nuôi trồng thủy sản>>>
Chính những thói quen sử dụng hoá chất, kháng sinh này lâu dần khiến tôm “lờn” thuốc, kháng sinh tiêu diệt vi khuẩn có hại lẫn có lợi, đồng thời kích thích các chủng vi khuẩn có khả năng kháng kháng sinh, không chỉ giảm hiệu quả mà còn có tác dụng ngược, khiến tôm chậm phát triển, dễ mắc bệnh, tạo ra vòng luẩn quẩn phụ thuộc kháng sinh. Tôm thương phẩm tồn dư kháng sinh gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe người tiêu dùng, làm giảm giá trị, khó xuất khẩu và cạnh tranh. Mặt khác, thuốc và hóa chất sử dụng bừa bãi gây ô nhiễm môi trường, tác động tiêu cực đến hệ sinh thái.
Chính những ảnh hưởng tiêu cực trên khiến việc cắt giảm, thậm chí là nói không với hoá chất, kháng sinh được xem là xu thế tất yếu để phát triển ngành thuỷ sản một cách bền vững.
Lợi ích nổi bật khi nuôi tôm không hóa chất, hạn chế kháng sinh:
- Giảm tác động xấu đến môi trường nước ao nuôi tôm.
- Giảm thiểu nguy cơ vi khuẩn đề kháng kháng sinh.
- Giảm nguy cơ xuất hiện chủng vi khuẩn mới nguy hiểm.
- Nâng cao chất lượng tôm thương phẩm đảm bảo an toàn cho sức khỏe người tiêu dùng.
- Tăng giá trị xuất khẩu, tăng khả năng cạnh tranh thị trường quốc tế
- Góp phần giảm chi phí nuôi trồng, giảm giá thành sản phẩm.
Xu hướng nuôi tôm không hóa chất, kháng sinh liệu có khả thi?
Khi bà con nuôi trồng đã quá quen với việc sử dụng hoá chất, kháng sinh trong nuôi trồng thuỷ sản, việc ứng dụng mô hình nuôi tôm không hóa chất, kháng sinh khiến không ít bà con lo ngại về tính khả thi. Tuy nhiên trên thực tế, các mô hình nuôi tôm bền vững, an toàn sinh học, hướng đến giảm thiểu sử dụng thuốc, kháng sinh như Biofloc, nuôi tôm sử dụng vi sinh, nuôi tôm tuần hoàn nước đã và đang dần được ứng dụng mở rộng tại nhiều tỉnh thành nước ta, mang lại hiệu quả đáng kể.
Bà con hoàn toàn có thể bắt đầu với việc giảm thiểu sử dụng hóa chất, hạn chế dùng kháng sinh, chỉ dùng kháng sinh khi cần thiết. Tuân thủ các lưu ý sau khi nuôi trồng:
Chọn giống sạch bệnh
Con giống sạch bệnh quyết định 50% thành công vụ nuôi. Tôm giống chất lượng, sức khoẻ tốt giúp hạn chế việc sử dụng thuốc, hoá chất và kháng sinh điều trị. Khi chọn tôm giống bà con chọn ở cơ sở uy tín, có giấy chứng nhận kiểm dịch, chú ý đến nguồn gốc bố mẹ, quy trình nuôi và các loại thức ăn đã sử dụng. Xem thêm: 6 dấu hiệu nhận biết tôm giống kém chất lượng bà con cần nắm>>>
Xử lý nguồn nước kỹ càng
Nguồn nước nuôi trồng thuỷ sản ngày càng ô nhiễm, việc xử lý nước cấp kỹ càng vô cùng quan trọng giúp bà con hạn chế rủi ro dịch bệnh, giảm việc sử dụng thuốc, kháng sinh. Nước cần được xử lý qua ao lắng từ 10-20 ngày, tiến hành các bước lọc, diệt khuẩn, diệt tạp loại trừ mầm bệnh kỹ càng trước khi thả tôm.
Sử dụng thức ăn chất lượng, cho ăn đúng cách
Giá thành tăng cao khiến nhiều bà con lựa chọn các loại thức ăn giá rẻ, kém chất lượng, tiềm ẩn nhiều rủi ro. Thức ăn không cung cấp đủ dinh dưỡng, tan rã nhanh, tôm ăn ít, dư thừa nhiều, làm nước ao ô nhiễm, tăng nguy cơ mầm bệnh. Chính vì vậy bà con cần chú ý, lựa chọn thức ăn chất lượng, cho ăn đúng cách sẽ tối ưu được chi phí vừa giảm rủi ro dịch bệnh. Đối với thức ăn tươi sống cần hết sức lưu ý, nếu sử dụng cần xử lý kỹ, bởi đây là một trong những nguồn mang mầm bệnh EMS trên tôm.
Xi phông đáy ao
Đáy ao là nơi trú ẩn của nhiều mầm bệnh, ô nhiễm đáy ao sinh ra khí độc gây hại cho tôm, chết tôm. Do đó, bà con nên định kỳ xi phông đáy ao giúp loại bỏ thức ăn thừa, phân tôm, vỏ tôm, xác tảo,…. giảm nguy cơ ô nhiễm và dịch bệnh.
Bổ sung chế phẩm sinh học
Sử dụng vi sinh giúp làm sạch nước ao, đáy ao, cung cấp hệ vi sinh vật có lợi cho ao, giảm thiểu sinh khí độc, từ đó giúp bà con hạn chế sử dụng thuốc, hoá chất và kháng sinh đáng kể. Vi sinh hoàn toàn an toàn với tôm và sức khỏe con người cũng như thân thiện môi trường, hệ sinh thái.
Bà con có thể tham khảo sản phẩm men vi sinh thuỷ sản từ thương hiệu Microbe-Lift. sản phẩm được sản xuất bởi Viện nghiên cứu sinh thái Hoa Kỳ (Ecological Laboratories Inc.,) với hơn 50 năm kinh nghiệm trong nghiên cứu, phân lập các chủng vi sinh vật. Đồng thời là đơn vị nắm giữ công nghệ và công thức sản xuất độc quyền các sản phẩm sinh học mang lại hiệu quả vượt trội.
Sử dụng thảo dược phòng bệnh
Thay vì sử dụng kháng sinh bà con có thể sử dụng các loại thảo dược như tỏi, diệp hạ châu, cây thầu dầu để tăng cường sức đề kháng, hệ miễn dịch cho tôm, chủ động phòng ngừa dịch bệnh.
Hiện nay những nghiên cứu về giải pháp thay thế kháng sinh ngày càng phát triển mạnh với các tín hiệu tích cực. Nổi bật như công nghệ “vật liệu nano carbon trị liệu” để thay thế cho kháng sinh trong nuôi tôm, theo đó vật liệu mới Prawn Balance đã được khẳng định có tác dụng kháng virus, vi khuẩn và chống viêm, nâng cao miễn dịch cho tôm hiệu quả.
Như vậy có thể thấy, các biện pháp nuôi tôm an toàn sinh học không quá khó, đồng thời với những nỗ lực nghiên cứu, tìm kiếm các giải pháp thì việc nuôi tôm không hoá chất, kháng sinh hoàn toàn có thể thực hiện mang lại hiệu quả, đảm bảo an toàn sức khoẻ cũng như từng bước nâng cao giá trị con tôm Việt trên trường quốc tế.
Để được hỗ trợ tư vấn về giải pháp nuôi tôm an toàn sinh học bà con vui lòng liên hệ Hotline 0909 538 514.
>>> Xem thêm: Top 5 men vi sinh cho nuôi trồng thủy sản hiệu quả nhất!
Chịu trách nhiệm nội dung
Phó Giám Đốc - Đồng Thị Tú Anh
