Rác thải hữu cơ để sử dụng cho cây trồng được cần phải thông qua quá trình ủ, gọi là ủ phân hữu cơ. Quá trình này nếu không được kiểm soát kỹ sẽ dễ phát sinh mùi hôi thối và làm phân hữu cơ thành phẩm không đạt chất lượng. Vậy cụ thể thì tại sao quá trình ủ phân lại phát sinh mùi hôi và làm cách nào để xử lý mùi hôi ủ phân hiệu quả?
Các nội dung chính
Tại sao quá trình ủ phân phát sinh mùi hôi?
Thay vì sử dụng phân bón hóa học như trước đây, ngày nay nhiều người quan tâm hơn đến việc sử dụng các sản phẩm phân bón sinh học để bón cho cây trồng để giữ lại tối đa chất hữu cơ, vi sinh vật, cũng như độ tơi xốp cho đất. Đồng thời đó, phân bón hữu cơ còn giúp cây trồng phát triển tốt, mang lại hiệu quả kinh tế cao và giảm thiểu được lượng rác thải hữu cơ ra môi trường.
Thế nhưng, rác thải hữu cơ để sử dụng cho cây trồng được cần phải thông qua quá trình ủ, gọi là ủ phân hữu cơ. Quá trình này nếu không được kiểm soát kỹ sẽ dễ phát sinh mùi hôi thối và làm phân hữu cơ thành phẩm không đạt chất lượng.
Trong quá trình ủ phân hữu cơ sẽ tồn tại 3 vi sinh vật chính tham gia vào quá trình phân hủy chất hữu cơ là: Vi khuẩn, xạ khuẩn và nấm. Trong đó, vi khuẩn đóng vai trò chính trong việc phát nhiệt để nâng nhiệt độ đống ủ, từ đó giúp quá trình phân hủy các hợp chất hữu cơ thuận lợi hơn; xạ khuẩn đóng vai trò phân hủy các hợp chất hữu cơ có cấu trúc phức tạp như Lignin, Cellulose, Chitin, Protein,… thành mùn; nấm đóng vai trò phân hủy các hợp chất chứa gốc Polymer trong nguyên liệu ủ và đất.
Một số quá trình phân hủy diễn ra trong đống ủ là:
- Carbohydrate -> đường đơn -> acids hữu cơ -> CO2 + nguyên sinh chất của vi khuẩn
- Chất hữu cơ + O2 + Vi sinh vật hiếu khí -> CO2 + NH3 + sản phẩm khác + năng lượng
- Chất hữu cơ + O2 + Vi sinh vật kỵ khí -> CO2 + NH3 + H2S + CH4 + sản phẩm khác + năng lượng
Mùi hôi trong đống ủ bắt nguồn chủ yếu từ khí H2S (mùi trứng thối) và NH3 (mùi khai). Khi ủ phân trong môi trường kín như thùng chứa hoặc đống ủ lớn làm diện tích tiếp xúc oxy của các hợp chất hữu cơ bên trong đống ủ không đồng đều khiến quá trình phân hủy kỵ khí xảy ra (theo phản ứng thứ 3 ở trên) làm phát sinh mùi hôi.
Quá trình ủ phân hữu cơ ít nhiều đều sẽ phát sinh mùi hôi, thể tích ủ càng lớn, mùi hôi càng phát sinh nhiều. Tuy nhiên, nếu phát sinh mùi hôi thối nồng nặc là dấu hiệu cho thấy việc ủ diễn ra chưa hiệu quả, các chất hữu cơ bị phân hủy kỵ khí nhiều làm sản sinh nhiều khí gây mùi.
Tham khảo: Cách ủ phân hữu cơ bằng chế phẩm sinh học
Cách xử lý mùi hôi ủ phân
Có 2 cách thường được áp dụng để xử lý mùi hôi ủ phân, đó là: Xử lý mùi hôi ở trong không khí và xử lý mùi hôi từ nguồn phát sinh (là đống phân ủ). Tùy vào điều kiện kinh tế và mức độ mùi hôi phát sinh mà bạn có thể áp dụng 1 trong 2 cách hoặc kết hợp cả 2 cách để xử lý mùi hôi trong quá trình ủ phân.
Cách 1: Xử lý mùi hôi ủ phân trong không khí
Phương pháp này sử dụng các hợp chất khử mùi, hóa chất để xử lý mùi hôi, được xem là đơn giản và dễ thực hiện. Tuy nhiên hiệu quả xử lý mùi không được đánh giá cao vì mùi hôi từ đống ủ phát sinh liên tục, do đó phải phun xịt liên tục để lấn át mùi gây tốn kém chi phí và nhân công.
Cách 2: Xử lý mùi hôi ủ phân từ nguồn phát sinh (đống ủ)
Phương pháp này sử dụng men vi sinh để xử lý mùi hôi ủ phân, hiệu quả khử mùi có khả năng bao gồm cả cách 1 nhờ 2 cơ chế:
- Cơ chế xử lý mùi hôi trong không khí: Các thành phần có trong men vi sinh đóng vai trò là tấm màng đa phân tử để hấp phụ và liên kết chặt chẽ các phản ứng tạo mùi, giúp phân giải các thành phần gây mùi có trong không khí, từ đó giúp giảm mùi.
- Cơ chế xử lý mùi hôi từ nguồn phát sinh: Các chủng vi sinh xử lý mùi hôi giúp tăng tốc quá trình phân hủy hữu cơ của rác thải, từ đó làm giảm phát sinh các hợp chất gây mùi như NH3, H2S, Mercaptan…
Tham khảo: Xử lý mùi hôi xưởng ủ phân bằng vi sinh
Áp dụng men vi sinh xử lý mùi hôi Microbe-Lift OC vào xử lý mùi hôi ở xưởng ủ phân tại Vũng Tàu
Tổng quan dự án:
- Địa điểm: Xưởng ủ phân của một trang trại nuôi heo 100.000 con tại Vũng Tàu, lượng phân heo thải ra từ 30-35 tấn/ngày. Xưởng ủ phân nằm trong khuôn viên trang trại, có diện tích khoảng 4000m2.
- Vấn đề đang gặp phải tại xưởng ủ phân: Mùi hôi bốc lên nồng nặc, phân chứa độ ẩm cao và xưởng ủ hầm, nóng do nhiệt phát sinh trong quá trình phân hủy kỵ khí.
Lý do lựa chọn men vi sinh Microbe-Lift OC để xử lý mùi hôi ủ phân tại xưởng:
- Microbe-Lift OC có khả năng giảm 70-80% mùi chỉ sau lần đầu tiên sử dụng. Sau 2 ngày mùi hôi không còn sốc lên, và nồng nặc.
- Sản phẩm chứa các chủng vi sinh vật hoạt tính mạnh giúp xử lý mùi hôi hiệu quả, đồng thời giúp quá trình ủ phân diễn ra thuận lợi hơn, chất lượng phân sau khi ủ cũng đảm bảo hơn.
- Men vi sinh Microbe-Lift OC có mùi tự nhiên, không chứa các hương hiệu nhạy cảm, do đó an toàn cho người sử dụng và môi trường.
- Liều lượng sử dụng rất tiết kiệm: Tỷ lệ pha 1:1000 (1 lít Microbe-Lift OC pha được với 1000 lít nước).
Tham khảo: Tăng tốc độ xử lý khi ủ phân Compost
Men vi sinh Microbe-Lift OC xử lý mùi hôi ủ phân đang được cung cấp chính hãng bởi Biogency. Hãy liên hệ ngay đến Hotline 0909 538 514, chúng tôi sẽ tư vấn và đưa ra phương án xử lý mùi hôi chi tiết nhất cho xưởng ủ phân của bạn.
Chịu trách nhiệm nội dung
Phó Giám Đốc - Đồng Thị Tú Anh