Ao nuôi tôm phú dưỡng hay tảo phát triển quá mức là hiện tượng không lạ với bà con nuôi trồng thuỷ sản nói chung. Để ngăn ngừa phú dưỡng, bà con cần nắm được nguyên nhân, dấu hiệu từ đó có phương án chủ động phòng và xử lý hiệu quả càng sớm càng tốt.
Hiện tượng ao nuôi tôm phú dưỡng là gì?
Phú dưỡng (Eutrophication) là hiện tượng xảy ra khi nước ao chứa quá nhiều chất dinh dưỡng, trong đó chủ yếu là các hợp chất Nitơ và Photpho, tạo điều kiện cho các loại thực vật đặc biệt là tảo phát triển quá mức. Xem thêm: Phân biệt các loại tảo trong ao nuôi tôm và cách xử lý tảo độc>>>
Ban đầu là các mảng tảo nhỏ, sau một thời gian dài sẽ dẫn đến mảng lớn. Khi tảo phát triển quá mức, chúng sẽ tiêu thụ oxy và gây ra hiện tượng thiếu oxy trong ao, khiến tôm bị stress và chết. Bên cạnh đó, khi tảo chết (tảo tàn) chúng phân huỷ và sinh ra các khí độc như Nitrite, Ammonia làm giảm chất lượng nước, tiềm ẩn nguy cơ gây chết ở tôm. Để đảm bảo cho tôm phát triển khoẻ mạnh, đạt sản lượng cao, bà con cần có phương pháp phòng ngừa hiện tượng phú dưỡng.
Nguyên nhân nào khiến ao nuôi tôm phú dưỡng?
Như đã đề cập ở khái niệm trên, phú dưỡng chỉ xuất hiện khi trong ao có quá nhiều chất dinh dưỡng, trong đó chủ yếu là các hợp chất Nitơ và Photpho. Nguyên nhân khiến ao tôm giàu dinh dưỡng có thể kể đến như sau:
- Ao dư thừa thức ăn: Bà con cho tôm ăn quá nhiều, tôm tiêu thụ không hết, dư thừa thức ăn trong ao. Thức ăn giải phóng Nitơ, Photpho, thúc đẩy tảo phát triển.
- Chất thải tôm: Tôm thải phân, lột xác thường xuyên, nếu chất thải không được xử lý sẽ gây ô nhiễm ao, tăng nguy cơ sản sinh khí độc ở đáy ao.
- Mật độ nuôi tôm cao: Mật độ nuôi tôm càng cao thì thức ăn thừa, chất thải tôm trong ao càng lớn, nguy cơ ao nuôi tôm phú dưỡng càng cao.
- Xi phông không hiệu quả: Trong ao tôm thường sử dụng phương pháp xi phông đáy ao để loại bỏ chất thải. Việc xi phông sai cách hay kém hiệu quả sẽ làm tăng nguy cơ ao nuôi tôm phú dưỡng.
- Ao thiếu thiết bị hỗ trợ: Bên cạnh hệ thống xi phông, ao tôm cần trang bị hệ thống quạt nước để cung cấp oxy cho tôm, thiết bị gom chất thải để loại bỏ chất thải.
- Ao có “góc chết”: Một số ao có khu vực khó lưu thông nước gọi là “góc chết” vì ở đây thức ăn sẽ tích tụ, chất thải, phân tôm cũng tích tụ gây ra hiện tượng phú dưỡng.
Các dấu hiệu nhận biết ao nuôi tôm phú dưỡng
Dấu hiệu nhận biết ao nuôi tôm gặp tình trạng phú dưỡng đó là màu nước ao xanh đậm hoặc nâu sẫm, trong ao xuất hiện nhiều tảo cùng mùi hôi thối khó chịu. Đối với tôm bà con quan sát sẽ thấy tôm yếu, bơi tấp mé bờ, chậm chạp, nổi đầu, ban đêm tôm có hiện tượng phát sáng.
Cách xử lý, phòng ngừa hiện tượng ao nuôi tôm phú dưỡng
Khi ao tôm gặp hiện tượng phú dưỡng, ngay từ sớm bà con cần nhận diện được tình trạng để khắc phục sớm nhất có thể. Bà con tiến hành chạy quạt máy hết công suất để xác tảo và các chất cặn bã tập trung về khu vực giữa ao và xi phông bùn đáy giữa ao. Sau đó, bà con nhanh chóng dùng vợt hoặc các dụng cụ khác để vớt xác tảo lên, đối với trường hợp xác tảo xuất hiện ở cuối gió có thể dùng vợt mịn vớt hoặc máy bơm hút xác tảo ở bề mặt.
Sau khi vớt tảo, bà con tiến hành thay nước mới, nếu có ao lắng chất lượng thì bà con thay 30% nước, lưu ý đo lại pH trong ao, nếu pH thấp thì bón vôi để tăng pH. Trong quá trình này bà con vẫn cho chạy quạt hết công suất và sử dụng thêm oxy viên với liều lượng 1-2kg/1000m3 nước để tăng oxy tức thời cho ao nuôi. Giúp ngăn chặn hoặc xử lý tình trạng tôm nổi đầu kéo đàn.
Bà con sử dụng men vi sinh Microbe-Lift PBD để cắt tảo theo hướng dẫn, tùy thuộc vào mức độ tảo trong ao dày hay mỏng.
Nếu tảo độc nhiều (dày):
- Dùng 113 gram (2 túi hòa tan bên trong sản phẩm) cho 1000m3 nước.
- Dùng 3 nhịp liên tục vào 8-10 giờ tối.
Nếu tảo độc ít (mỏng):
- Dùng 56,5 gram (1 túi hòa tan bên trong sản phẩm) cho 1000m3 nước.
- Dùng 3 nhịp liên tục vào 8-10 giờ tối.
- Dùng định kỳ: Sử dụng 10 ngày/lần trong suốt vụ nuôi để kiểm soát tảo bùng phát.
Lưu ý kích hoạt: Trước khi sử dụng kích hoạt men vi sinh bằng cách lấy gói hòa tan như liều lượng hướng dẫn + 100gr mật rỉ đường + 10 lít nước sạch, sau đó khuấy tan và ủ trong 30 phút. Thời gian tạt tốt nhất là 9-10h sáng.
Bước tiếp theo, bà con sử dụng men vi sinh Microbe-Lift AQUA C để gây màu ao với liều lượng là 100ml Microbe-Lift AQUA C + 20-50 lít nước ao + 1kg mật rỉ đường hoặc 10ml dinh dưỡng ủ vi sinh Microbe-Lift Nutri-Pack, khuấy đều và sục khí mạnh liên tục 24 tiếng đủ xử lý cho ao 1000m3 nước.
Cuối cùng là cắt giảm 50-60% lượng thức ăn so với thông thường, đồng thời kết hợp bổ sung vitamin giúp tôm trao đổi chất, giảm stress, tăng đề kháng ngừa mầm bệnh tấn công sau khi ao nuôi bị sụp tảo.
Để phòng ngừa hiện tượng ao nuôi tôm phú dưỡng, bà con cần tránh để ao nuôi dư thừa chất dinh dưỡng bằng cách kiểm soát lượng thức ăn, xi phông đáy ao hoặc chủ động sử dụng men vi sinh Microbe-Lift AQUA C để làm sạch ao tôm, thường xuyên kiểm tra ao tôm, hệ thống quạt nước cần được sử dụng để đảm bảo oxy cung cấp cho tôm.
Hy vọng với những chia sẻ trên đã giúp bà con hình dung rõ hơn về hiện tượng ao nuôi tôm phú dưỡng, nắm được nguyên nhân cũng như phương án xử lý, phòng ngừa hiệu quả. Để được hỗ trợ tư vấn nhanh chóng và chi tiết, bà con vui lòng liên hệ Hotline 0909 538 514.
>>> Xem thêm: Cách nuôi tảo có lợi trong ao tôm
