Trong ngành nuôi trồng tôm, virus gây bệnh còi đã trở thành một vấn đề đáng lo ngại, khiến cho quá trình phát triển của loài tôm bị chậm lại. Những virus này gây ra những ảnh hưởng đến sức khỏe và tăng nguy cơ mất mát kinh tế cho chủ đầu tư nuôi tôm. Vì vậy, Biogency sẽ cùng bà con tìm hiểu rõ cách kiểm soát hiệu quả 2 loại virus gây bệnh nghiêm trọng này.
Các nội dung chính
Thông tin về 2 virus gây bệnh còi trên tôm
Hiện nay, trong môi trường tự nhiên đã xuất hiện 2 loại virus gây bệnh còi trên tôm là virus MBV (Monodon Baculovirus) và virus HPV (Hepatopancreatic Parvovirus). Những loại virus này đã và đang gây ra những tác động tiêu cực lên ngành công nghiệp tôm trên cả nước. Trước hết, bà con cần phải tìm hiểu rõ hai loại virus gây bệnh này:
Virus MBV (Monodon Baculovirus):
Virus MBV (Monodon Baculovirus) là một loại có cấu trúc nhân là DNA mạch đôi, được bao phủ bởi một lớp vỏ bao và có hình dạng que, với kích thước khoảng 75×300 nm. Virus này thường ký sinh trong tế bào biểu mô gan tụy hình ống và tế bào biểu mô ruột giữa của tôm. Từ đó, chúng sinh sôi nảy nở và là cho tôm nhiễm bệnh nghiêm trọng.
Ở giai đoạn đầu bị nhiễm virus MBV, tôm không có những biểu hiện cụ thể. Tuy nhiên, khi bệnh phát triển nặng, tôm sẽ bắt đầu hiển thị các dấu hiệu như kém ăn, hoạt động yếu, chậm phát triển, lớp vỏ có màu tối hoặc xanh đậm. Đặc biệt, tỉ lệ phân đàn của tôm lúc này rất cao. Khi bệnh đã giai đoạn nghiêm trọng, tôm có thể chết rải rác hoặc hàng loạt với tỉ lệ lên đến 70%.
Để chẩn đoán tôm sú bị nhiễm virus MBV, có nhiều phương pháp khác nhau được sử dụng. Một trong số đó là phương pháp phết tế bào gan tụy lên kính, sau đó nhuộm nhanh bằng Malachite green 0.5% và quan sát dưới kính hiển vi trong vòng 5 phút. Ngoài ra, phương pháp mô bệnh học cũng có thể được áp dụng, cũng như kỹ thuật PCR để phát hiện sự nhiễm virus MBV trong tôm.
>>> Xem thêm: Nhận biết dấu hiệu tôm bị nhiễm khuẩn và cách xử lý
Virus HPV (Hepatopancreatic Parvovirus):
Virus HPV (Hepatopancreatic Parvovirus) cũng là một loại virus nguy hiểm không kém MBV. Kích thước của virus HPV dao động từ 22 đến 24 nanomet, và có cấu trúc chứa acid nucleic là chuỗi đơn DNA. Virus HPV ký sinh chủ yếu trong gan tụy của tôm.
Loại virus này thường ký sinh trong nhân của tế bào biểu bì gan tụy và tế bào biểu bì ruột trước của tôm. Khi tôm bị nhiễm virus HPV, chúng thường có dấu hiệu như bỏ ăn, bơi chậm và mất sức. Gan tụy của tôm có thể teo lại hoặc bị hoại tử. Đây là những dấu hiệu thông thường khi tôm bị nhiễm HPV.
Để chẩn đoán tôm sú bị nhiễm virus HPV, có thể sử dụng phương pháp nhuộm Giemsa hoặc Hematoxylin và Eosin để nhuộm mẫu gan tụy. Nhờ các phương pháp này, người ta có thể quan sát và xác định sự hiện diện của virus HPV trong gan tụy của tôm.
Cách để phòng tránh virus gây bệnh còi xâm nhập vào ao nuôi tôm
Việc phòng tránh virus gây bệnh còi là một yếu tố quan trọng giúp bà con đảm bảo được sự phát triển bền vững trong quá trình nuôi tôm. Hiện nay, bà con có thể áp dụng nhiều cách để phòng tránh hoàn toàn virus này xâm nhập vào môi trường sinh sống của tôm. Dưới đây là một số biện pháp quan trọng mà bà con chắc chắn không thể bỏ qua:
Chọn con giống không nhiễm bệnh
Để phòng tránh virus gây bệnh còi xâm nhập vào ao nuôi tôm, một trong những biện pháp quan trọng là chọn con giống không nhiễm bệnh. Đường lây nhiễm bệnh chủ yếu xuất phát từ nguồn giống được sử dụng và chất lượng môi trường nước trong ao nuôi. Vì vậy, bà con nên lựa chọn những giống tôm khỏe mạnh, đảm bảo không mang mầm bệnh.
Khi quyết định mua tôm giống, bà con nên chọn những nhà cung cấp giống uy tín và có chứng chỉ chất lượng. Đồng thời, tôm cần có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, được kiểm định đúng quy trình, đảm bảo không có virus kí sinh. Trong quá trình nuôi, bà con cũng cần đảm bảo tôm được cung cấp dinh dưỡng đầy đủ, giữ cho môi trường sống ổn định và giám sát sát sao tình trạng sức khỏe của tôm.
>>> Xem thêm: Phân biệt: Tôm giống sạch bệnh (SPF) và tôm giống kháng bệnh (SPR)
Sử dụng men vi sinh để xử lý nước ao nuôi
Sử dụng men vi sinh để xử lý nước ao nuôi cũng là một cách hiệu quả để phòng tránh virus gây bệnh còi xâm nhập vào ao nuôi tôm. Men vi sinh giúp xử lý chất thải và tạo môi trường nước trong lành, đồng thời tăng cường sức đề kháng và chất lượng tôm. Điều này giúp bà con có thể duy trì một môi trường nuôi tôm tốt và đạt được hiệu suất cao.
Một số sản phẩm men vi sinh được khuyến nghị là Microbe-Lift AQUA N1 và Microbe-Lift AQUA C bao gồm:
- Microbe-Lift AQUA N1: Sản phẩm này chứa hai chủng vi sinh vật đặc thù là Nitrosomonas sp và Nitrobacter sp có khả năng giảm nồng độ khí độc trong ao nuôi. Microbe-Lift AQUA N1 có dạng lỏng, dễ dàng sử dụng mà không cần phải ngâm ủ trước. Điều này giúp các chủng vi sinh kích hoạt nhanh chóng và hiệu quả trong việc xử lý khí độc ao nuôi.
- Microbe-Lift AQUA C: Sản phẩm này giúp phân hủy chất hữu cơ từ thức ăn thừa, phân tôm, tảo tàn và tạo môi trường thuận lợi cho sự phát triển của tôm. Microbe-Lift AQUA C chứa đến 13 chủng vi sinh vật được lựa chọn và nuôi cấy ở dạng lỏng, phù hợp cho đa dạng điều kiện môi trường.
Xi phông đáy ao thường xuyên, đặc biệt là từ sau 2 tháng nuôi
Để phòng tránh virus gây bệnh còi xâm nhập vào ao nuôi tôm, một trong những cách hiệu quả là xi phông đáy ao thường xuyên, đặc biệt là sau 2 tháng nuôi. Việc xi phông đáy giúp loại bỏ chất cặn bã và tạo ra môi trường sạch hơn cho tôm nuôi. Bởi sau 2 tháng nuôi, các chất cặn bã thường tập trung vào giữa ao và tôm có xu hướng tập trung ở khu vực này.
Bà con cần áp dụng cách này để giúp tôm di chuyển hướng ra ngoài và tránh tiếp xúc trực tiếp với các chất độc hại. Đặc biệt, bà con có thể áp dụng phương pháp rải thức ăn theo hình xoắn ốc từ trong ra ngoài. Điều này sẽ tạo sự kích thích cho tôm, dẫn dụ chúng di chuyển ra khỏi khu vực tập trung chất cặn bã.
Hướng xử lý khi tôm nhiễm virus gây bệnh còi
Khi phát hiện tôm nhiễm virus gây bệnh còi, việc xử lý nhanh chóng và hiệu quả là rất quan trọng để ngăn chặn sự lây lan của bệnh trong ao nuôi. Dưới đây là một số hướng xử lý khi tôm nhiễm virus gây bệnh:
- Loại bỏ tôm bệnh: Ngay khi phát hiện tôm bị nhiễm virus gây bệnh còi, cần loại bỏ ngay các cá thể tôm bệnh khỏi ao nuôi. Một cách thường được sử dụng là cắm chà nhỏ quanh ao trong 1-2 tháng nuôi đầu. Tôm nhỏ yếu và bị bệnh sẽ bám vào chà, bà con dễ dàng loại bỏ ra khỏi ao để ngăn ngừa sự lây lan cho tôm khỏe mạnh.
- Chữa trị căn cứ vào triệu chứng: Hiện tại, chưa có thuốc hoặc hóa chất nào có thể chữa trị bệnh tôm còi một cách hoàn toàn. Việc chữa trị chỉ là cần dựa vào các triệu chứng để giảm nhẹ tác động của bệnh và kéo dài thời gian sống của tôm.
- Sử dụng các chế phẩm sinh học để xử lý: Để xử lý những con tôm không may bị bệnh, bà con có thể sử dụng một số sản phẩm chế phẩm sinh học như Microbe-Lift AQUA C hay Microbe-Lift AQUA N1 để xử lý môi trường nước trong hồ.
Như vậy, bài viết đã cùng bà con tìm hiểu rõ hơn về 2 virus gây bệnh còi làm tôm. Bằng cách phòng tránh và xử lý tôm bệnh hiệu quả trên, bà con có thể đạt được sự kiểm soát hiệu quả và bảo vệ tôm khỏe mạnh. Nếu bà con muốn tham khảo bất kỳ thông tin về chế phẩm sinh học xử lý nước ao nuôi tôm, hãy liên hệ Biogency theo Hotline 0909 538 514 để được hỗ trợ một cách nhanh nhất nhé!
>>> Xem thêm: Cách trị bệnh gan trên tôm thẻ chân trắng
Chịu trách nhiệm nội dung
Phó Giám Đốc - Đồng Thị Tú Anh