Sử dụng vi sinh cho ao nuôi thuỷ sản như thế nào để đạt hiệu quả cao, tránh được những rủi ro lớn gây thiệt hại vụ nuôi. Cùng BIOGENCY tìm hiểu chi tiết ngay 4 điều tối kỵ hàng đầu khi “đánh” vi sinh.
Cơ chế và chức năng của vi sinh trong ao nuôi thủy sản
Vi sinh đóng vai trò quan trọng trong ao nuôi, giúp tôm, cá phát triển khoẻ mạnh, tăng năng suất. Vi sinh vật (chủ yếu là vi khuẩn có lợi) trong ao nuôi thuỷ sản, hoạt động thông qua 3 cơ chế chính:
- Phân huỷ sinh học: Vi khuẩn dị dưỡng (Bacillus, Pseudomonas,…) sử dụng enzyme để phân huỷ chất hữu cơ (thức ăn thừa, phân tôm, xác tảo,…) thành chất vô cơ, giảm bùn đáy và ô nhiễm.
- Quá trình Nitrat hóa: Nitrosomonas và Nitrobacter là 2 chủng vi sinh có khả năng tham gia vào quá trình Nitrat hoá để loại bỏ Nitơ, Amoni ra khỏi ao nuôi.
- Cạnh tranh sinh học và tiết kháng sinh tự nhiên: Vi sinh vật có lợi cạnh tranh nguồn dinh dưỡng, không gian với vi khuẩn gây bệnh. Một số chủng tiết ra enzyme hoặc chất ức chế kìm hãm sự phát triển của vi khuẩn gây bệnh.
Các chức năng chính của vi sinh trong ao nuôi thuỷ sản:
- Làm sạch đáy và nước ao.
- Ổn định các chỉ số môi trường ao (nhiệt độ, pH, độ kiềm, khí độc).
- Hỗ trợ kiểm soát mầm bệnh.
- Kích thích hệ miễn dịch tự nhiên của vật nuôi.
- Góp phần cân bằng hệ sinh thái ao, nền tảng để tôm, cá phát triển khoẻ mạnh.
Những điều cần tránh khi sử dụng vi sinh cho ao nuôi thủy sản
Sử dụng vi sinh cho ao nuôi thuỷ sản đúng cách không chỉ là tuân thủ đúng liều lượng, đúng chỉ dẫn và cách bảo quản mà bà con cần nắm được cơ chế hoạt động của vi sinh vật để tránh những tác động xấu đến vi sinh, từ đó mới phát huy hiệu quả tối đa của vi sinh.
Dưới dây là 4 điều cần tránh khi bà con sử dụng vi sinh cho ao nuôi thuỷ sản:
Không sử dụng vi sinh cho ao nuôi thủy sản khi trời mưa, sau khi mưa lớn
Sử dụng vi sinh tốt nhất khi thời tiết khô ráo, môi trường nước ổn định (nhiệt độ từ 30-35 độ C). Không nên sử dụng vi sinh cho ao nuôi thủy sản vào những ngày trời mưa hoặc ngay sau khi mưa to vì hiệu quả thấp, lãng phí, thậm chí sẽ mất hoàn toàn tác dụng.
Nước mưa sẽ làm thay đổi đột ngột môi trường nước (pH, nhiệt độ, độ kiềm, độ mặn) gây sốc cho vi sinh vật khiến vi sinh khó thích nghi và phát triển ngay sau khi đưa vào ao, thậm chí là chết. Chưa kể, khi mưa lớn dễ cuốn trôi vi sinh, làm giảm mật độ vi sinh, giảm hiệu quả.
Sau mưa nếu muốn bổ sung vi sinh thì tốt nhất bà con nên đợi sau 4-6 tiếng hoặc đến ngày hôm sau tuỳ mức độ mưa, đảm bảo các yếu tố nhiệt độ, pH, độ kiềm đã ổn định trở lại trước khi “đánh” vi sinh.
>>> Xem thêm: 5 lý do không nên cho tôm ăn khi trời mưa, giông bão
Không sử dụng vi sinh cho ao nuôi thủy sản khi độ mặn quá cao
Đa số vi sinh dùng trong nuôi thủy sản là các dòng vi khuẩn hiếu khí, dị dưỡng (như Bacillus, Nitrosomonas, Nitrobacter…) được nuôi cấy ở môi trường nước ngọt hoặc lợ (độ mặn thường từ 5-20‰). Nếu độ mặn của ao vượt quá ngưỡng chịu đựng (ví dụ >30‰ hoặc cao hơn mức khuyến nghị của nhà sản xuất), vi sinh sẽ có nguy cơ:
- Hoạt động yếu, hiệu quả giảm, tốn chi phí vô ích.
- Vi sinh giảm sinh trưởng và nhân đàn.
- Có thể chết hàng loạt, làm môi trường ao xấu đi.
Vậy nên, trước khi bổ sung vi sinh cho ao nuôi thuỷ sản, bà con cần kiểm tra độ mặn, chọn loại vi sinh chuyên dụng cho môi trường độ mặn cao hoặc giảm độ mặn (nếu điều kiện cho phép).
Không sử dụng vi sinh cho ao nuôi thủy sản quá liều lượng cho phép
Vi sinh là vi sinh vật sống, khi bổ sung lượng vi sinh quá nhiều hay quá ít đều ảnh hưởng đến sự cân bằng của hệ vi sinh tự nhiên trong ao. Các chủng vi sinh vật khác sẽ cạnh tranh dinh dưỡng, oxy và không gian sống khiến hiệu quả xử lý giảm. Đồng thời có thể dẫn đến nguy cơ ao nuôi thiếu oxy, phát sinh khí độc, làm tôm, cá bị stress, giảm ăn hoặc chết.
Vậy nên, bà con cần tính toán lượng vi sinh sử dụng phù hợp theo đúng khuyến nghị của nhà sản xuất, phù hợp với diện tích, thể tích và tình trạng thực tế của ao nuôi.
Không sử dụng vi sinh cho ao nuôi thủy sản cùng lúc với kháng sinh, chất diệt khuẩn
Trong ao nuôi thuỷ sản tồn tại vi khuẩn có hại và có lợi. Vi khuẩn có lợi có vai trò phân huỷ thức ăn, xác động vật, chất thải, giảm tích tụ bùn đáy, hạn chế khí độc,… góp phần ổn định môi trường ao. Mặt khác chúng sẽ cạnh tranh thức ăn với vi khuẩn gây bệnh, hạn chế dịch bệnh. Vi khuẩn có lợi cùng với tảo, động vật đáy, vi sinh vật khác tạo nên hệ sinh thái ổn định, bền vững, là yếu tố cốt lõi để tạo môi trường thuận lợi cho tôm phát triển khỏe mạnh, giảm sự bùng dịch bệnh.
Kháng sinh phổ rộng, hoá chất liều cao không chỉ diệt vi khuẩn gây bệnh mà còn giết luôn các vi khuẩn có lợi (như Bacillus, Nitrosomonas, Nitrobacter…). Hóa chất diệt khuẩn mạnh (như Chlorine, Iodine, Formalin, KMnO4…) cũng làm giảm mật độ vi sinh vật hữu ích trong ao. Chính vì vậy, trong quá trình sử dụng vi sinh cho ao nuôi thủy sản, bà con không nên sử dụng kháng sinh và hoá chất. Trong quá trình nuôi trồng cần hạn chế tối đa kháng sinh và hoá chất mạnh.
Gợi ý các sản phẩm men vi sinh cho ao nuôi thủy sản chất lượng
Trong nuôi trồng thuỷ sản, bà con có thể tham khảo bộ 3 sản phẩm men vi sinh đến từ thương hiệu men vi sinh hàng đầu Hoa Kỳ là Microbe-Lift (thuộc Viện Nghiên cứu Khoa học Hoa Kỳ – Ecological Laboratories Inc.)
Men vi sinh Microbe-Lift AQUA C
Microbe-Lift AQUA C là sở hữu đến 13 chủng vi sinh chuyên biệt với vai trò làm sạch ao nuôi, loại bỏ chất thải, thức ăn thừa,… tạo môi trường ao thuận lợi cho tôm, cá phát triển. Vi sinh từ thương hiệu Microbe-Lift được phân lập, nuôi cấy dạng lỏng, có hoạt động mạnh gấp 5-10 lần vi sinh thường, nhờ vậy hiệu quả làm sạch vượt trội, nhất là với các ao nuôi mật độ cao.
Men vi sinh Microbe-Lift AQUA N1
Microbe-Lift AQUA N1 là sản phẩm hiếm có trên thị trường tích hợp thành công bộ đôi vi khuẩn Nitrosomonas sp (chuyển hóa Ammonia (NH4) thành Nitrit (NO2)) và Nitrobacter sp (tiếp tục chuyển hóa Nitrit (NO2) thành Nitrat (NO3)), nhờ đó loại bỏ khí độc trong ao hiệu quả, giảm thiệt hại và rủi ro do khí độc.
Men vi sinh Microbe-Lift AQUA SA
Microbe-Lift AQUA SA chứa các chủng vi sinh hoạt tính mạnh có nhiệm vụ tăng tốc độ phân huỷ của lớp bùn đáy, các chất hữu cơ khó phân huỷ, từ đó giảm bùn, giảm khí độc sinh ra từ bùn đáy có thể gây ảnh hưởng đến tôm.
Ưu điểm của vi sinh Microbe-Lift:
- Hoạt tính mạnh gấp 5-10 lần vi sinh thông thường.
- Kích hoạt nhanh, không cần ngâm ủ.
- Thích nghi đa dạng môi trường, chịu mặn tốt.
- Xử lý đa dạng loại hình nước thải, xử lý được các chất hữu cơ khó phân huỷ như Benzene-, Toluene- or Xylene- (BTX).
- Các sản phẩm hỗ trợ lẫn nhau, giải quyết nhiều vấn đề mang lại hiệu quả tối ưu cho hệ thống.
Các sản phẩm men vi sinh đến từ thương hiệu Microbe-Lift được BIOGENCY phân phối chính hãng tại Việt Nam. Ngoài cung cấp sản phẩm men vi sinh chất lượng, BIOGENCY còn mang đến các giải pháp nuôi trồng thuỷ sản bền vững theo hướng an toàn sinh học.
Để được tư vấn chi tiết cách sử dụng vi sinh cho ao nuôi thuỷ sản, cũng như hướng dẫn nuôi tôm an toàn sinh học, bà con vui lòng liên hệ ngay HOTLINE 0909 538 514, đội ngũ BIOGENCY sẵn sàng hỗ trợ.
>>> Xem thêm: An toàn sinh học: Yếu tố tiên quyết để ứng phó với dịch bệnh ở thủy sản
