BOD, COD, TSS là 3 chỉ số quan trọng trong việc tính toán và đánh giá mức độ ô nhiễm của nước. Việc xác định và đánh giá các chỉ số này sẽ là cơ sở quan trọng để thiết kế và quản lý hệ thống xử lý nước thải, bảo vệ và khôi phục môi trường nước. Hãy cùng Biogency tìm hiểu chi tiết về các chỉ số BOD, COD, TSS trong bài viết dưới đây nhé!
Các nội dung chính
3 chỉ số BOD, COD, TSS biểu thị cho điều gì?
Ba chỉ số BOD, COD và TSS là những chỉ tiêu quan trọng để đánh giá chất lượng nước. Qua đó, các chỉ số này giúp đánh giá mức độ ô nhiễm và hiệu quả xử lý nước. Tuy nhiên mỗi loại lại thể hiện các đặc tính và biểu thị khác nhau. Cụ thể:
Chỉ số BOD:
Chỉ số BOD (Biochemical Oxygen Demand) là chỉ số đo lượng oxy cần cho vi sinh vật oxy hóa chất hữu cơ trong nước. Đây là chỉ số quan trọng để đánh giá mức độ ô nhiễm của nước, bởi chỉ số này biểu thị khả năng vi sinh vật phân hủy chất hữu cơ có trong nước. Chỉ số BOD cao cho thấy nước có nhiều chất hữu cơ và có khả năng gây hại đến môi trường nước. Xem thêm: BOD5 là gì? Sự khác biệt giữa BOD5 và COD trong xử lý nước thải
Chỉ số COD:
Chỉ số COD (Chemical Oxygen Demand) cho biết lượng oxy cần để oxy hóa các hợp chất hóa học vô cơ và hữu cơ trong nước. COD đo lường tổng lượng các hóa chất trong nước, trong khi BOD chỉ đo lượng oxy cần cho vi sinh vật phân hủy một phần các hợp chất hữu cơ. Nồng độ COD cao đồng nghĩa với nước có nhiều chất hữu cơ ô nhiễm.
Chỉ số TSS:
Chỉ số TSS (Total Suspended Solids) thể hiện tổng khối lượng các chất rắn lơ lửng trong nước thải. Các chất rắn này không lắng xuống mà lơ lửng trong nước, có thể bao gồm các hạt như hữu cơ, đất sét, phù sa, vi khuẩn, tảo,… Nếu nồng độ TSS trong nước thải quá cao, nước sẽ trở nên đục và chứa nhiều chất rắn. Điều này có thể làm mất đi ánh sáng cần thiết cũng như tăng nhiệt độ của nước, ảnh hưởng đến sinh học của môi trường nước.
3 chỉ số BOD, COD, TSS sẽ giúp bạn có một cái nhìn toàn diện về chất lượng nước và mức độ ô nhiễm của môi trường nước. Từ đó bạn có thể đưa ra các biện pháp quản lý và xử lý nước thải hiệu quả hơn, giảm thiểu tác động tiêu cực lên môi trường nước và bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
Cách đo chỉ số BOD, COD, TSS trong nước thải
Để đánh giá chất lượng nguồn nước, bạn cần biết chính xác cách đo 3 chỉ số BOD, COD, TSS. Dưới đây là các cách đo chi tiết và được nhiều người áp dụng:
Cách đo chỉ số BOD:
Phương pháp xác định BOD (Biological Oxygen Demand) là một trong những phương pháp quan trọng trong việc đánh giá chất lượng nước và mức độ ô nhiễm của môi trường nước. Dưới đây là hai phương pháp phổ biến để đo chỉ số BOD:
- Phương pháp truyền thống: Mẫu nước thử được hòa loãng với nước đã khử ion và bão hòa oxy. Sau đó, bạn tiến hành thêm một lượng cố định vi sinh vật mầm giống vào mẫu nước và giữ ở nhiệt độ 20°C trong bóng tối trong suốt 5 ngày. Việc này nhằm ngăn chặn quá trình quang hợp và tăng cường sự phát triển của vi sinh vật phân hủy. Sự khác biệt giữa lượng oxy hòa tan ban đầu và sau 5 ngày chính là giá trị của BOD.
- Phương pháp chai đo tự động: Trong phương pháp này, chai thử được đặt trong một tủ ở nhiệt độ 20°C trong suốt 5 ngày, trong đó giá trị BOD được đo tự động khi nhiệt độ đạt đến 20°C. Dữ liệu về giá trị BOD được ghi lại tự động sau mỗi khoảng thời gian 24 giờ. Phương pháp này giúp giảm thời gian và công sức cần thiết cho việc đo BOD, đồng thời cung cấp dữ liệu chính xác và đáng tin cậy.
Cách đo chỉ số COD:
Trước đây, người ta thường sử dụng một chất gọi là kali pemanganat (KMnO4) để xác định COD. Tuy nhiên, pemanganat kali không phải lúc nào cũng hiệu quả trong việc oxi hóa tất cả các chất hữu cơ có trong nước. Vì vậy, việc sử dụng chất này để xác định chỉ số COD không thực sự tốt.
Sau này, các chất oxy hóa khác như sulfat xêri, iodat kali và dicromat kali (K2Cr2O7) đã được sử dụng thay thế. Trong số này, dicromat kali là phổ biến nhất vì hợp chất này mang lại tính hiệu quả cao, giá thành thấp và có thể oxi hóa hoàn toàn hầu hết các chất hữu cơ.
Phương pháp đo COD thường sử dụng tác nhân oxy hóa để đo kết quả sau khoảng 3 giờ. Kết quả từ đo COD có thể được chuyển đổi sang BOD để đánh giá mức độ chất hữu cơ có khả năng phân hủy sinh học. Kết hợp cả hai loại số liệu BOD và COD giúp chúng ta hiểu được mức độ ô nhiễm của nước và khả năng phân hủy tự nhiên của nó.
Cách đo TSS
Để đo chỉ số TSS, người ta sử dụng công thức tính toán dựa trên hai chỉ số chính: chất rắn tổng cộng và chất rắn hòa tan. Cụ thể Tổng chất rắn lơ lửng = chất rắn tổng cộng – Tổng chất rắn hòa tan. Để đạt được kết quả chính xác nhất khi đo TSS, bạn cần chuẩn bị đầy đủ các dụng cụ sau:
- Cốc làm từ sứ, platin, hoặc thủy tinh có chứa silicat cao.
- Tủ nung với nhiệt độ 550 ± 50°C.
- Bếp nung cách thủy.
- Bình hút ẩm chứa chất hút ẩm chỉ thị màu để kiểm tra độ ẩm.
- Tủ sấy với nhiệt độ 103 – 105°C.
- Cân phân tích điện tử có độ chính xác lên tới 0,1mg.
- Bộ lọc chân không và giấy lọc thủy tinh.
Đầu tiên, bạn tiến hành làm khô cốc ở nhiệt độ 103 – 105°C trong vòng một giờ. Nếu cần đo chất rắn bay hơi, cốc sẽ được nung ở nhiệt độ 550 ± 50°C trong tủ nung. Sau đó, bạn hãy làm nguội cốc trong bình hút ẩm đến nhiệt độ cân bằng và cân khối lượng a (mg).
Bên cạnh đó, để xác định chất rắn tổng cộng, bạn chuyển mẫu vào cốc và làm bay hơi nước trong tủ sấy ở nhiệt độ 103 – 105°C. Mẫu được làm nguội trong bình hút ẩm và cân khối lượng b (mg). Sau đó, xác định chất rắn bay hơi bằng cách thực hiện các bước tương tự và cân khối lượng c (mg). Tổng chất rắn lơ lửng sẽ được xác định thông qua việc lọc mẫu qua giấy lọc thủy tinh, làm bay hơi nước và cân d (mg).
Dựa vào các khối lượng đã được xác định, chất rắn tổng cộng, chất rắn bay hơi và chất rắn lơ lửng được tính dựa trên sự chênh lệch trong khối lượng và thể tích mẫu. Ngoài ra, trên thị trường hiện nay cũng có sẵn các máy đo TSS để thực hiện đo lường một cách nhanh chóng và hiệu quả.
Trên đây là những thông tin chi tiết và cách xác định 3 chỉ số BOD, COD, TSS. Mỗi chỉ số sẽ có mỗi cách xác định riêng và giữ các vai trò khác nhau trong việc đánh giá chất lượng nước và mức độ ô nhiễm. Nếu bạn còn bất kỳ câu hỏi hay thắc mắc nào, hãy liên hệ về cho Biogency để được giải đáp sớm nhất và chính xác nhất nhé!
>>> Xem thêm: Mối quan hệ giữa BOD và COD như thế nào?
Chịu trách nhiệm nội dung
Phó Giám Đốc - Đồng Thị Tú Anh
