Các khái niệm trong nuôi tôm cần biết

Trong nuôi tôm có những thuật ngữ chuyên ngành mà bà con cần nắm khi mới bắt đầu nuôi. Bài viết dưới đây Biogency sẽ thông tin đến bà con những khái niệm cơ bản.

Các khái niệm về loại tôm

Tôm Post

Tôm post là khái niệm dùng để chỉ tôm giống, là những con tôm có kích thước nhỏ, được nuôi trong trại giống và được ương nuôi đến giai đoạn Postlarvae (Nauplius (N), Zoea (Z), Mysis (M) và Postlarvae (PL)). Tôm post có nhiều loại khác nhau, được phân biệt theo ngày tuổi của chúng như PL10, PL15, PL20…, trong đó các số 10, 15, 20 là số ngày lên post của tôm. Ví dụ tôm post PL10 là chỉ tôm giống đã được 10 ngày tuổi, PL15 chỉ tôm giống được 15 ngày tuổi, PL20 chỉ tôm giống được 20 ngày tuổi… (khác với số ngày tuổi từ khi tôm nở ra từ trứng).

Tôm SPF

Tôm SPF (Specific Pathogen Free) là những con tôm sạch mầm bệnh, nghĩa là chúng không nhiễm một số loại mầm bệnh cụ thể tại thời điểm kiểm tra mầm bệnh. Ví dụ, nếu một con tôm được coi là có khả năng SPF đối với mầm bệnh EHP, có nghĩa là tại thời điểm kiểm tra con tôm đó không nhiễm mầm bệnh EHP (nhưng không đảm bảo rằng trong tương lai con tôm này có nhiễm EHP hay không).

Tôm sạch mầm bệnh thường được sản xuất ở những cơ sở an toàn sinh học, chúng được kiểm tra nhiều lần với các mầm bệnh cụ thể và được nhận định là không nhiễm bệnh. Để tôm có thể sạch mầm bệnh thực sự, chúng cần được nuôi giữ trong các điều kiện an toàn sinh học như khi được sản xuất, bởi vì nếu ra khỏi cơ sở sản xuất SPF và gặp một môi trường không đảm bảo, khả năng sạch mầm bệnh của tôm sẽ bị ảnh hưởng.

Tôm SPR

Có nhiều người bị hiểu sai về tôm SPR (Specific Pathogen Resistant), rằng đây là những con tôm có khả năng kháng lại các mầm bệnh. Tuy nhiên, thực chất tôm SPR chỉ có khả năng kháng lại một mầm bệnh (virus) cụ thể nào đó, đây là kết quả của một chương trình gây giống đặc biệt, có mục đích. Hiện nay, đối với ngành nuôi tôm chỉ mới tạo được dòng tôm thẻ chân trắng – tôm SPR có khả năng kháng được virus gây hội chứng Taura.

Tôm SPR và tôm SPF nhiều khi cũng bị nhầm lẫn. Cần phân biệt rõ rằng không phải con tôm SPR nào cũng được xem là không nhiễm bệnh với tất cả các loại mầm bệnh, và không phải con tôm SPF nào cũng có tính kháng mầm bệnh. Tôm SPR thường chỉ kháng được một loại virus cụ thể và do đó, nó không liên quan đến tình trạng nhiễm mầm bệnh của tôm đối với các loại bệnh khác.

Tham khảo: Cách chọn tôm giống tốt

Các khái niệm về loại ao nuôi tôm

Ao ương

Ao ương là khái niệm dùng để chỉ cho những ao dùng để chăm sóc và nuôi dưỡng tôm thẻ chân trắng khi chúng còn ở giai đoạn tôm post. Thông thường, thiết kế của ao ương tương đối nhỏ (so với các loại ao nuôi tôm khác) và khá đặc biệt để giúp cho người nuôi quản lý cũng như theo dõi tình trạng của tôm xuyên suốt một cách cẩn thận nhất, đặc biệt là khi tôm ở trong giai đoạn 40 ngày đầu thả nuôi vì trong giai đoạn này chúng rất dễ bị nhiễm bệnh, tổn thương và chết.

Ao lắng

Trong hệ thống ao nuôi tôm, ao lắng là một thành phần quan trọng không thể thiếu, nó có chức năng là lắng và xử lý nước trong ao nuôi tôm, bao gồm loại bỏ các hạt chất rắn, bùn đáy ao, chất thải hữu cơ và các tạp chất khác có trong nước trước khi tái sử dụng nước này vào ao nuôi tôm hoặc thải ra môi trường.

Ao nuôi

Ao nuôi (hay còn gọi là ao nuôi tôm), là ao được dùng để nuôi tôm đến khi thu hoạch. Tôm giống sau khi ương đủ ngày tuổi và kích cỡ sẽ được chuyển sang ao nuôi để nuôi thương phẩm. Tại ao nuôi, tôm sẽ được quản lý, chăm sóc và cho ăn để chúng tăng trưởng. Tôm tăng trưởng càng tốt, ít nhiễm bệnh, về size lớn sẽ bán càng được giá.

Hiện nay có khá nhiều loại ao nuôi tôm khác nhau để bà con lựa chọn tùy thuộc vào điều kiện chi phí có thể đầu tư và kinh nghiệm nuôi như ao đất, ao đất lót bạt, ao xi măng, ao composite, ao khung thép lót bạt…

Tham khảo: Quy trình xử lý nước nuôi tôm

Các khái niệm cần biết khác trong nuôi tôm

Xi phông

Xi phông là thuật ngữ được việt hóa từ từ tiếng anh là Xiphon, khái niệm này dùng để chỉ hoạt động hút và loại bỏ các chất thải ở tầng đáy ao nuôi, thường là chất thải hữu cơ, thức ăn thừa, vỏ tôm lột, và các chất thải khác. Các chất thải sau khi hút sẽ được bơm vào bể lọc hoặc ao lắng để xử lý và loại bỏ, giúp cho ao nuôi luôn giữ trạng thái nước sạch và ổn định.

Quá trình xi phông rất quan trọng trong nuôi tôm. Hoạt động này thường được làm định kỳ hằng ngày hoặc cách ngày để cải thiện chất lượng nước và tạo điều kiện tối ưu cho sự phát triển của tôm, đồng thời giúp giảm nguy cơ ô nhiễm và tăng hiệu suất sản xuất trong chăn nuôi.

Tham khảo: Cách xi phông đáy ao

Canh nhá

Canh nhá là thuật ngữ dùng để chỉ phương pháp quản lý lượng thức ăn trong quá trình nuôi tôm. Quá trình canh nhá bao gồm 2 bước: Bước đầu tiên là đặt một lượng thức ăn cố định vào trong nhá, sau đó đặt xuống ao nuôi tôm ở vị trí thích hợp; Bước tiếp theo là quan sát nhá sau khoảng 1-2 tiếng để xem lượng thức ăn tôm ăn được là bao nhiêu, từ đó điều chỉnh tăng/giảm cho hợp lý.

Nếu thức ăn còn lại trong nhá nhiều, nghĩa là lượng thức ăn đang bị dư so với sức ăn của tôm, trường hợp này bà con nên giảm lượng thức ăn ở lần cho ăn tiếp theo và tiếp tục quan sát để điều chỉnh. Ngược lại, nếu tôm ăn hết thức ăn trong khoảng thời gian này, có nghĩa là chúng đang đói, do đó bà con có thể tăng thêm lượng thức ăn ở mỗi lần cho ăn.

Tham khảo: Hướng dẫn canh nhá tôm thẻ chân trắng

Chế phẩm sinh học

Chế phẩm sinh học là cụm từ dùng để chỉ những sản phẩm sinh học được dùng trong ao nuôi tôm. Chế phẩm sinh học thường bao gồm 2 loại: Chế phẩm sinh học dùng cho bổ sung vào thức ăn tôm và chế phẩm sinh học dùng cho ao nuôi.

Đối với chế phẩm sinh học dùng cho tôm, có thể kể đến điển hình là men vi sinh đường ruột. Đây là sản phẩm có khả năng cung cấp thêm cho tôm các chủng lợi khuẩn để giúp tôm tiêu hóa tốt thức ăn và hấp thu tối đa dưỡng chất từ thức ăn. Khi đường ruột tôm to khỏe còn giúp tôm phòng chống tốt các bệnh liên quan đến đường ruột, điển hình nhất là bệnh phân trắng.

Tham khảo: Men vi sinh đường ruột cho tôm Microbe-Lift DFM cung cấp 4 chủng lợi khuẩn: Bacillus subtilis, Bacillus pumilus, Bacillus amyloliquefaciens và Bacillus licheniformis cho đường ruột tôm.

Đối với chế phẩm sinh học dùng cho tôm, có thể kể đến như: Chế phẩm xử lý và làm sạch nước, chế phẩm xử lý khí độc, chế phẩm xử lý bùn đáy, chế phẩm xử lý tảo… là những sản phẩm có khả năng xử lý các vấn đề trong nước nuôi để tạo môi trưvờng ổn định và thuận lợi cho tôm phát triển.

Tham khảo:

• Chế phẩm vi sinh làm sạch nước Microbe-Lift AQUA C
• Chế phẩm vi sinh xử lý khí độc (NH3, NO2) Microbe-Lift AQUA N1
• Chế phẩm vi sinh xử lý bùn đáy, nhớt bạt Microbe-Lift AQUA SA
• Chế phẩm vi sinh xử lý tảo Microbe-Lift PBD

Trên đây là những khái niệm trong nuôi tôm mà bà con cần nắm. Nếu có bất kỳ khó khăn nào trong quá trình nuôi tôm cần hỗ trợ, bà con hãy liên hệ ngay đến Biogency qua Hotline 0909 538 514, chúng tôi sẽ hỗ trợ nhanh nhất.

Chịu trách nhiệm nội dung

Phó Giám Đốc - Đồng Thị Tú Anh